Luiks volksleider uit de 13de eeuw, behoorde tot het stedelijk patriciaat, maar stelde zich aan tot de leider van de „kleinen” in de sociale strijd van de 13de eeuw. Deze strijd had in het Luikse vorstendom een dubbel aspect: het was een uiting van het stedelijk individualisme tegen de vorst, de prinsbisschop, die zijn eigen gezag zo sterk mogelijk wilde maken, en het was anderzijds een opstand van de mindere standen tegen de economische, sociale en politieke overheersing van de meest gegoede klassen binnen de steden.
Ook deze laatste waren gekant tegen de machtsuitbreiding van de prinsbisschop, en het was naar aanleiding van een hevig conflict tussen patriciaat en prinsbisschop, dat het patriciaat een handige zet meende te spelen door aan het volk het recht af te staan, de twee „meesters” die de stad regeerden, te verkiezen (1253).Henri de Dinant, de leider van de „kleinen” werd verkozen en bond dadelijk de strijd aan tegen het patriciaat dat zich toen noodgedwongen met de prinsbisschop moest verzoenen. Nu laaide de strijd pas in volle hevigheid op (1254). Henri verenigde de Luikenaren door een eedverbond, richtte de bevolking op een nieuwe basis in, en keek uit naar bondgenoten. Hij vond ze in de andere steden van het prinsbisdom; Sint-Truiden, Hoei en weldra Dinant sloten zich bij hem aan. Ondertussen ging de gewapende strijd door, een enkele keer door een wapenstilstand (vrede van Maastricht) onderbroken. De prinsbisschop, Hendrik van Gelre, wist de steun te kopen van de hertog van Brabant, de graven van Loon, Gelre en Gullik. Aan deze macht konden de steden ten slotte geen weerstand meer bieden; op 17 Oct. 1255 moest Luik, dat het langst de strijd had volgehouden, zich feitelijk op genade of ongenade overgeven (vrede van Bierset). Henri de Dinant moest de stad ontvluchten. In 1256 deed hij een laatste poging om de strijd te Luik opnieuw te doen losbranden, doch tevergeefs. Hij moest zich te Namen terugtrekken, doch daar leefde hij niet veilig, en hij vluchtte verder, naar Valencijn, waar gravin Margareta van Vlaanderen hem gunstig onthaalde. Waarschijnlijk is hij daar overleden, ten laatste in 1269.
PROF. DR J. DHONDT
Lit.: G. Kurth, Recherches sur H. de D. (Bull. de l'Ac. royale de Belg., Classe des Lettres 1908); G. Kurth, H. de D. et la démocratie liégeoise (ibid. 1908).
