(30 Nov. 1734-in Duitsland 1812), opgeleid voor de genie, werd, in 1784 reeds luitenant-kolonel-ingenieur, benoemd tot gouverneur van de Kaapkolonie. Hij was de oudere broeder van Willem Jacob van de Graaff, gouverneur van Ceylon.
In de 6 jaar dat Cornelis het hoogste bewind aan de Kaap vervulde, heeft hij voortreffelijk werk geleverd. Hij herstelde er het gezag en bracht de hoofdplaats, Kaapstad, in staat van verdediging. De bewindhebbers der Compagnie beschuldigden hem deswege van geldverspilling, terwijl hij, als sterk Oranjegezind, de leiders der patriotten tegen zich kreeg. Ook onder de kolonisten maakte hij zich door zijn krachtig optreden veel vijanden.
Ten slotte werd hij, ondanks de bemiddeling van stadhouder Willem V, in 1790 teruggeroepen. De prins bleef hem evenwel steunen, herstelde hem in zijn militaire functie en bevorderde hem in 1794 tot directeur van ’s lands fortificatiën, met rang van generaal-majoor. De omwenteling van 1795 bezorgde hem evenwel ontslag en, als vele Oranjeklanten, vertrok hij naar Duitsland, waar hij in 1812 overleed.Aan de Kaap is hij bekend gebleven als stichter van de stad Graaff-Reinet, genoemd naar hem en zijn vrouw, H. C. Reinet.
DR F. W. STAPEL
Lit.: Lauts, Gesch. van de Kaap de Goede Hoop 1652-1806 (Amsterdam 1854).
