Peruaans dichter van Indiaans ras (Santiago de Chuco, Peru, 16 Mrt 1892 - Parijs 15 Apr. 1938), geeft in zijn eerste werk Los heraldos negros (1918) een bittere schildering van het leven in de provincie. Formeel breekt hij in dit boek met het symbolisme en brengt een ommekeer in de poëzie van zijn land.
Vervolging en kerkerstraf inspireren zijn tweede, nóg pessimistischer bundel Trilc (1922), waaruit een volwassen dichterspersoonlijkheid naar voren treedt. Dit werk is verwant aan de producten van dadaïsme en het creacionismo van de Chileen Huidobro. Zowel op sociaal als op poëtisch terrein betekende dit boek een revolutie. In 1923 reisde hij naar Parijs. Daar werd hij gepakt door het communisme; in 1928 en ’29 bereisde hij de Sovjet-Unie. In de Spaanse burgeroorlog streed hij aan de zijde der Republiek. De ontberingen van de oorlog hebben hem geestelijk en lichamelijk geveld. In zijn laatste levensjaren schreef hij echter nog enige prachtige gedichten, opgenomen in de te Parijs (in 1939) verschenen bundel Poemas humanos.
Bibl.: Poesias completas (Buenos Aires 1949).
Lit.: Luis Monguio, C.V., vida y obra, bibliografia in Rev. Hisp. Mod. (New York, XVI, 1950).
