Nederlands krijgsman (Gotha 11 Nov. 1766 - 7 Febr. 1823), was de eerste commandant van het Nederlands-Indische leger. Na in Duitsland kadet te zijn geweest, trad hij in 1786 als vaandrig in Nederlandse dienst; in de revolutie-oorlogen streed hij tegen de Fransen, o.a. te Willemstad (1793).
In 1795 ging hij als kapitein over in dienst der Bataafse Republiek en onderscheidde zich als luitenant-kolonel in de slag bij Bergen (9 Sept. 1799). Hij nam deel aan verschillende veldtochten in Duitsland, o.a. ook aan de inneming van Stralsund (31 Mei 1809) en werd door Koning Lodewijk op 17 Mei 1809 bevorderd tot generaal-majoor. Na de inlijving werd hij brigade-generaal in Franse dienst en streed bij Lützen en Bautzen in 1813; in beide slagen werd hij gewond; in de laatste door drie kogels. Na de val van het Keizerrijk werd hij door Lodewijk XVIII op 19 Juni 1814 bevorderd tot luitenant-generaal, doch nam in Aug. 1814 ontslag en trad 18 Oct. van dat jaar als generaal-majoor in Nederlandse dienst, met bestemming legercommandant in NederlandsIndië, in welke functie hij als luitenant-generaal zou dienen. Inmiddels nam hij echter nog deel aan de veldtocht van 1814, als commandant van de zgn. „Indiaanse brigade” in het korps van Prins Frederik. Als zodanig voerde hij het bevel bij het beleg van Quesnoy en de blokkade van Conde.
In Oct. van hetzelfde jaar vertrok hij met een klein eskader, waarop een detachement troepen, naar Indië, waar hij na een avontuurlijke reis m Mei 1816 te Batavia landde. Als legercommandant had hij velerlei onenigheden met den gouverneur-generaal. Ten slotte keerde hij, eervol van zijn functie ontheven, in 1819 naar het vaderland terug, waar hij in 1820 gepensionneerd werd.DR j. w. WIJN
Lit.: De Bas, Prins Frederik der Nederlanden en zijn tijd,III, 2; P. H. v. d. Kemp, De teruggave der Oost-Ind. Koloniën 18141816; Idem, Oost-Indië’s herstel in 1816.
