oorspronkelijk de gezamenlijke studenten aan een Duitse hogeschool, sedert 1815 een bepaalde categorie van studentenverenigingen. De eerste werd 12 Juni 1815 te Jena opgericht en daartoe behoorden zij, die in de bevrijdingsoorlog tegen Frankrijk hadden gestreden.
De kleuren der Burschenschaften waren zwart, rood, goud, d.w.z. de kleuren van het vrijcorps onder Lützow, waartoe de meeste leden behoord hadden. Het doel der oprichters was een eind te maken aan de woeste drinkgelagen en vooral ook aan de „Landsmannschaften” of verenigingen van studenten, die uit hetzelfde land afkomstig waren. Hierdoor toch werd verdeeldheid gezaaid en aangekweekt, en door de Burschenschaft wilden zij de zonen van het gehele Duitse vaderland bijeenbrengen en een band knopen van vaderlands- en vrijheidsliefde, welke ook na het verlaten der hogeschool bleef bestaan. Haar hoogtepunt had deze revolutionnair-nationalistische jongerenbeweging op het feest op de Wartburg (18 Oct. 1817), waartoe de Burschenschaft te Jena de studenten der overige Duitse academiën had uitgenodigd en waarbij de bekende demonstraties plaats vonden. 18 Oct. 1818 werd te Jena door afgevaardigden der 14 universiteiten besloten tot de stichting van een Allgemeine Deutsche Burschenschaft. Nadat Kotzebue door Sand, een voormalig lid der Burschenschaft, 23 Mrt 1819 vermoord was, werd de Allgemeine Burschenschaft van regeringswege ontbonden verklaard.
Omstreeks 1830 bleek, dat de Burschenschaft evenzeer bestond als tevoren, en zelfs dat haar leden in twee partijen waren verdeeld, in die der Germanen en der Arminianen. De eerste stelde zich de staatkundige eenheid van Duitsland tot hoofddoel, terwijl de tweede, eigen ontwikkeling op de voorgrond plaatsende, zich met een ideale eenheid vergenoegde. Sedert 1848 werd de Burschenschaft niet meer van regeringswege tegengegaan en bestond zij uit corporaties, overeenkomende met andere studentenverenigingen, die zich alle onderscheidden door haarkleuren en het verplichte duel. Zij waren sedert 1874 verenigd in het Allgemeine Deputierten-Convent (A.D.C.) en sedert 1902 in de Deutsche Burschenschaft. Sedert 1923 stond de Deutsche Burschenschaft op zgn. „volks” standpunt. De in 1883 gestichte Reform-Burschenschaften, verenigd in de Allgemeine Deutsche Burschenbund (A.D.B.), bestreden aanvankelijk het duel en de weelde, maar lieten sedert 1924 ook het duel toe en weerden ook Joden.
Ook de Duitse Technische Hogescholen hadden Burschenschaften, welke sedert 1900 in het Rüdesheimer Deputierten-Convent en sedert 1905 in het Rüdesheimer Verband deutscher Burschenschaften verenigd waren.
Lit.: Quellen u. Darstellungen zur Gesch. der B. u. der deutschen Einheitsbewegung (hrsg. v. H. Haupt, 1910 vlg.); G.
Heer, Gesch. der B. (1927-1929); Bayer, Die Entstehung der deutschen B. (Berlin 1883).
