of Bratislawa, Duits: Pressburg (Presburg), Hongaars Pozsoni, vroeger een Hongaarse, koninklijke vrijstad, maakt sinds 1919 deel uit van Tsjechoslowakije en is hoofdstad van Slowakije. Gelegen op 48°11' N.Br. en 17°41' O.L.v.Gr., aan de voet van de Kleine Karpaten, met 138.966 inw., is de stad een zeer belangrijke Donauhaven en een belangrijk station aan de spoorweg Wenen-Boedapest.
Bratislava is verder een centrum van binnen- en buitenlandse luchtlijnen en heeft een bekend radiozendstation. De in 1867gerestaureerde Dom werd van 1221-1487 gebouwd; de Gothische Franciscaner kerk is uit de 13de eeuw, het raadhuis uit de 13de-15de eeuw. Het ruiterstandbeeld van Maria Theresia, dat vroeger op de kroningsheuvel aan de oever van de Donau stond, werd in 1920 door de Tsjechen vernield. De Donauvaart is, sedert de stad Tsjechisch werd, zeer in omvang toegenomen; per jaar worden aanzienlijke hoeveelheden graan, vee, wijn en wol verscheept. De stad, die een bekende jaarbeurs heeft, telt fabrieken van metaalwaren, weefstoffen, chemicaliën en voedingsmiddelen.De in 1919 gestichte Slowaakse Universiteit (de Comenius-Universiteit) telt 3681 studenten; aan de Technische Hogeschool zijn 1856 studenten, terwijl aan de Economische Hogeschool 1476 studenten de colleges bezoeken.
Bratislava was oorspronkelijk een oude burcht, die in de 11de eeuw al vermeld wordt en waarbij in de 13de eeuw een Duitse nederzetting ontstond. Na de slag bij Mohacs (1526) en de verovering van Boedapest door de Turken werd Presburg de hoofdstad van Hongarije en bleef de zetel der regering tot 1784, terwijl de Hongaarse landdag er zelfs tot 1848 vergaderde. In de tweede helft der 19de eeuw nam het Magyaarse element in de stad sterk toe; na de stichting der Tsjechoslowaakse Republiek, toen Bratislava de hoofdstad van Slowakije werd, kreeg het Tsjechische en Slowaakse element de overhand.
Op 26 Dec. 1805 werd hier de vrede gesloten tussen Napoleon en keizer Frans II van Oostenrijk, die een einde maakte aan de Derde Coalitieoorlog.
Bratislava werd 16 Mrt 1939 door de Duitsers bezet, die er de schijnregering van Tiso aan het bewind brachten. Op 1 Sept. 1944 brak in Slowakije — onder invloed van de grote Russische en Anglo-Amerikaanse successen — een opstand uit. De opstand in het bergland rondom Altsohl en Neusohl kon door de Duitsers niet spoedig worden onderdrukt. In Bratislava waren zij de toestand echter snel meester. Tijdens het laatste grote Russische offensief in Hongarije, dat op 22 Mrt 1945 begon, bezetten de Russen onder Tolboechin op 6 Apr. Bratislava en zetten van daar uit hun opmars naar Wenen voort.
