Heilige, eigenlijke naam Allowinus, werd geboren in Haspengouw en stierf tussen de jaren 653-657, waarschijnlijk te Gent. Hij stamde uit een adellijk geslacht en trad in het huwelijk met een dochter van graaf Adelio, die hem een meisje, Agletrudis genoemd, schonk.
Aanvankelijk leidde hij een werelds leven, doch na de dood van zijn vrouw kwam hij onder invloed van den H. Amandus tot inkeer. Na enige tijd als kluizenaar in de nabijheid van Gent geleefd te hebben, riep de missiebisschop Amandus hem naar die stad, waar hij opgenomen werd in de abdij van Ganda en vanwaar hij zijn geestelijken leidsman op de dienstreizen vergezelde. Deze abdij werd later naar hem omgedoopt tot St Baafsabdij. De uitgebreide handel tussen Gent en Haarlem was oorzaak, dat na Gent ook Haarlem en omliggende dorpen hem tot patroon verkozen. Hier kwam in 1472 de St Bavokerk gereed, voorlopig nog zonder toren.
De H. Bavo werd in Gent begraven, van welke stad zijn gebeente bij de inval der Noormannen tijdelijk naar Littauen werd overgebracht. Een belangrijk gedeelte daarvan ontving in 1500 de St Bavo te Haarlem, waar het tot de dagen der Hervorming bewaard bleef. Na het oproer van 1578 werd deze kerk voor de R.K. eredienst gesloten. In 1898 werd de nieuwe R.K. St Bavokathedraal, gebouwd volgens de plannen van ir J.
Cuypers, geconsacreerd. Sinds dat jaar verschijnt in het bisdom Haarlem een godsdienstig weekblad Sint Bavo. Feest op zijn sterfdag i Oct.De H. Bavo wordt in de kunst gewoonlijk voorgesteld in half-militair costuum (korte rok en mantel) met een baret gedekt, in de rechterhand een zwaard, op de linker- een jachtvalk: bijv. op een isde-eeuws Vlaams altaarpaneel in het Museum van Brunswijk, op de gravure van Gom. Visscher naar Bloemaert en boven het portaal der Gentse kathedraal (i7de-eeuws beeld). Rubens (Sint-Baafs, Gent) schildert zijn bekering en inkleding door bisschop Amandus.
H. J. J. WACHTERS DR JOHN B. KNIPPING
Lit.: H. Coppens, Algemeen overzicht der kerkgesch. van N.-Nederland (Utrecht 2igo2); v. d. Essen, Étude critique et littéraire sur les Vitae des Saints Mérovingiens de 1’Ancienne Belgique (Louvain 1907); Th. Bekkers-G. Meysing, De kathedrale kerk te Haarlem (1923); R. Podevyn, De oorspronkelijke Vita Bavonis (Ons Geestelijk Erf, 15, 1941).
