van het Ital. bagno (bad), heeft meer in het bijzonder de betekenis van slavenkerker gekregen, sinds in de middeleeuwen te Constantinopel een oude badinrichting van het serail als gevangenis was ingericht. In Frankrijk werd dit woord overgenomen en gebruikte men „bagne” om de galeistraf aan te duiden, welke die personen ondergingen, die wegens een of ander misdrijf veroordeeld werden om aan ketenen gekluisterd de galeien van de Staat te roeien.
Door de uitbreiding van de zeilvaart verdwenen de galeien en sinds 1748 werden de veroordeelden opgesloten in enige oorlogshavens, waar hun verblijfplaats de naam „bagne” verkreeg. Zij die daarin verblijf hielden, moesten dwangarbeid verrichten en leefden in ellendige omstandigheden, onder een streng regime. Het eerste dier „bagnes” kwam te Toulon; hierop volgde in 1750 een te Brest en in 1767 een te Rochefort. De revolutie behield ze, maar verminderde de straf en sprak van dwangarbeid voor levenslang (1810).Krachtens de wet van 1854 werden de bagnes gesloten en onder de regering van Napoleon III werden zij, die zich tot dwangarbeid hoorden veroordelen, gedeporteerd naar de koloniën (vooral het Ile du Diable voor de kust van Fr. Guyana, Z Dreyfusaffaire). Het publiek bleef deze strafkolonies „bagnes” noemen. Deze kolonies waren berucht om de slechte behandeling en verzorging, welke de veroordeelden in een ongunstig klimaat ten deel vielen. Tot 1832 werden de bagnards (naar het bagno overgebrachten) gebrandmerkt om hen bij ontsnapping te herkennen.
Thans wil men in Frankrijk deze straf afschaffen.
Lit.: d’Haussonville, Les établissements pénitentiaires en France et aux colonies (Paris 1875); Zaccone, Histoire des bagnes (Paris 1875).
