Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 05-01-2022

Baglioni

betekenis & definitie

heetten de leden van een Italiaans geslacht uit Perugia, dat zijn herkomst, over Ludovico Baglione, rijksvicaris van Perugia voor keizer Frederik I Barbarossa, afleidde van Godfried van Bouillon( ?) en dat in de 14de - 15de eeuw condottieri en tirannen over genoemde stad opleverde. De rijkdom en macht der Baglioni was destijds enorm en slechts de bloedige broederveten binnen de familie verijdelden de stichting van een officiële Baglioni-dynastie.

Door onafgebroken strijd met andere geslachten, met name de Oddi, opgekomen (waarbij tientallen jaren lang Noord-Umbrië werd gebrandschat en verwoest en het volk in aanhoudende terreur leefde), brachten de Baglioni het zover dat, hoewel Perugia in naam nog steeds Welfisch was onder protectoraat der pausen, geen pauselijk legaat het meer waagde zich binnen de stadsmuren te vertonen. Men sprak van „lo Stato Baglionesco” (de Staat der Baglioni). Een laatste grote overval der Oddi op Perugia in 1495 werd bloedig en wreed afgeslagen. Doch vijf jaren later (15 Juli 1500) roeide de bloem van het huis Baglioni zich, ter gelegenheid van het huwelijk tussen Astorre Baglioni en Lavinia Colonna, zelf uit: een „bloedbruiloft” van zo nameloze wreedheid en zo overdadig bloedvergieten, dat de Dom der stad met wijn werd schoongemaakt en tot zoen opnieuw gewijd. De overwinnaar in dit bloedbad, Grifonetto Baglioni, werd weldra door zijn gevluchten tegenstander en neef Giampaolo Baglioni vermoord. De scène van het vinden van Grifonetto’s lijk door zijn moeder en zijn vrouw is door Raffaël op een van zijn doeken vereeuwigd.

Giampaolo, hoofd van het geslacht geworden, wist aan de lagen van Gesare Borgia* te ontkomen, maar in 1520 werd hij op last van paus Leo X te Rome onthoofd. De laatste mannelijke dragers van de naam Baglioni eindigden roemloos.

Van 1538 af waren de pausen weer onbetwiste heersers over Perugia.

MR H. VAN DEN BERGH

Lit.: Fr. Matarazzo, Cronaca di Perugia 1492-1503, Duitse vert. d. Marie Herzfeld i. serie „Zeitalter d. Renaiss.” (Jena 1925); R. A. Gallenga^Stuart, Perugia (3igi5).

< >