is een gemeente in de provincie Utrecht, met een oppervlakte van 3322 ha (1029 ha bos, 767 ha grasland) en (Aug. 1947) 16 559 inw., van wie ca 64 pct Prot. en 20 pct R.K. De gemeente wordt doorsneden door de Eem, langs welker oevers enige kleigronden liggen.
Aan de zijde van Hoogland vindt men veen, overigens bestaat de bodem uit pleistoceen zand, voor een deel als bouw- en weiland in gebruik, merendeels echter met bos beplant.De gemeente omvat, behalve het dorp Baam, het gehucht de Vuursche of Lage Vuursche (1947 ca 450 inw.), welke vroegere gemeente in 1858 aan Baarn werd toegevoegd, alsmede Eembrugge, dat in vroeger eeuwen stadsrechten had doch nu een onbetekenend gehucht is. Baarn ligt aan de spoorlijn Amsterdam-Amersfoort en aan de lijn Baarn-Utrecht, bestaat voor een belangrijk deel van het toeristenverkeer, waarnaast echter ook de kleine industrie toeneemt, en is verder woonplaats voor tal van Amsterdamse forensen. Behalve het koninklijk paleis Soestdijk, als residentie van het kroonprinselijk gezin in gebruik, zijn er vele buitenplaatsen (landgoed Groeneveld, voorts de Hooge Vuursche, Pijnenburg, Buitenzorg e.a.) en villa’s. Het Amaliapark werd door wijlen prins Hendrik gesticht; het Wilhelminapark dagtekent uit latere tijd; het Cantonpark is de plantentuin van de Rijksuniversiteit te Utrecht, die te Baam ook haar Phytopathologisch laboratorium heeft.
Van 1390 tot het laatst der 15de eeuw werd Baam onder de steden gerangschikt, zonder evenwel versterkt te zijn. Aan Reinhard Scherenberg, die in het begin der 19de eeuw leefde, is Baam veel verschuldigd; hij richtte er o.a. een tapijtfabriek op, welke een tijd lang aan velen werk verschafte.
In de omgeving van Baarn zijn koepelgraven uit ca 1000 v. Chr. en grafheuvels gevonden, waarschijnlijk van Saksische oorsprong.
Lit.: T. Pluim, Uit de geschiedenis van Baarn.
