(Frans: toewijzingen) heet het papieren geld ten tijde van de Franse Revolutie. De „Constituante” (z Assemblée) had ter bestrijding van het staatstekort, dat ruim 4 milliard bedroeg, besloten tot nationalisatie van de kerkelijke goederen, geschat op een waarde van 3 milliard.
Met deze bezittingen als onderpand werden nu de assignaten uitgegeven: 5 pct rentegevende hypotheekobligaties van 100 fr. elk, aanvankelijk tot een bedrag van 400 millioen. De bedoeling was nu de assignaten, die men dus ook als toewijzingen van een stuk land kon beschouwen ter waarde van het aangegeven bedrag, te vernietigen telkens als het geld binnenkwam voor het land, dat verkocht werd. Die kerkegoederen werden echter in een zeer langzaam tempo en in kleine stukjes onder de hamer gebracht, omdat men de boerenstand in de gelegenheid wilde stellen zijn grondbezit te vermeerderen. Ook ging men de assignaten voor lopende uitgaven gebruiken, omdat de belastingen als gevolg van de tijdsomstandigheden slecht binnenkwamen. Door de tegenstanders van de Revolutie werd bovendien de bestaande afkeer der Fransen tegen papiergeld — want dat werden de Assignaten spoedig — aangewakkerd, zodat er reeds in 1790 gedwongen koers aan moest worden gegeven. Toen de oorlog uitbrak in 1792 (z Franse Revolutieoorlogen) werden opnieuw grote hoeveelheden assignaten uitgegeven, waarvan in het begin van 1793 reeds voor ruim 2700 millioen in omloop was.
Nu waren ook de goederen der geëmigreerde edelen dekking geworden, maar in de practijk werd die dekking toch meer en meer fictief. In de volgende jaren steeg het bedrag aan assignaten tot 45 578 millioen livres, waartegenover de dekking geschat werd op 30 milliard (1796). Van Engeland uit werden veel valse assignaten in omloop gebracht. Zolang tijdens de Terreur de gedwongen koers met geweld gehandhaafd werd, werd een débâcle nog gekeerd, maar toen men na de val van Robespierre (z Frankrijk, geschiedenis) tot de vrije economie terugkeerde, was de ineenstorting niet langer tegen te houden. Op het eind van 1794 was de koers der assignaten 22 pct der nominale waarde en in 1797 I/833 dier waarde geworden. Op 19 Febr. 1797 werden de assignaten buiten omloop gezet en vervangen tegen l/30 der waarde door nieuwe papieren munten: de mandats territoriaux. Ook deze gingen echter spoedig dezelfde weg en werden — nadat de staatsschuld getiërceerd was en de begroting in evenwicht gebracht — na 6 maanden ingetrokken.
Tijdens het Consulaat keerde men tot de gouden standaard terug. De historische betekenis der assignaten was, dat zij het revolutionnaire gouvernement in staat gesteld hebben, zijn maatregelen door te drijven en de oorlog tegenover het buitenland te voeren. DR J. S. BARTSTRA
Lit: Marion, Hist. financière de la France depuis 1715 dl II (1919); Falkner, Das Papiergeld der Franz. Revolution (Duitse vertaling uit het Russisch, 1924); R. Stourm, Les finances de l’ancien régime et de la Révolution, 2 vol. (Paris 1885).
