(1) of aanwijzing is in NEDERLAND een handelspapier, waarin de ondertekenaar een ander persoon last geeft tot betaling van een geldsom aan een derde. De assignatie kan betaalbaar gesteld zijn enkel ten behoeve van een met name genoemde persoon (assignatie op naam) of ten behoeve van een bepaalde persoon of diens order (assignatie aan order) of ten behoeve van toonder (assignatie aan toonder).
De assignatie werd vóór 1925 in het Nederlands Wetboek van Koophandel (art. 210-220) geregeld als een zelfstandig handelspapier naast de wissel. Van deze onderscheidde zij zich, doordat voor haar niet golden de vereisten van het plaatsverschil (d.i. de betaalbaarstelling in een andere plaats dan die, waar de uitgifte van het stuk geschiedde) en van de valuta-clausule (d.i. de erkenning van genoten waarde of van waarde in rekening). Doordat echter de wet van 5 Juni 1925, Stbl. 224, deze vereisten ook voor de wissel heeft afgeschaft, is nu rechtens alle verschil tussen de assignatie op naam en aan order en de wissel vervallen. De bepalingen omtrent assignaties zijn dan ook uit het Nederlands Wetboek van Koophandel geschrapt.De assignatie op naam en aan order heeft haar afzonderlijk rechtsbestaan verloren en valt onder de bepalingen omtrent de wissel. De assignatie aan toonder wordt geregeld door de gewone regelen van het burgerlijk recht; bijzondere voorschriften erover komen in de wet niet meer voor.
Assignaties worden ook genoemd de door de bankkantoren en correspondentschappen van de Nederlandsche Bank op elkaar afgegeven aanwijzingen. Deze assignaties zijn een middel om geld over te zenden; men stort het over te zenden bedrag bij een kantoor van de Nederlandsche Bank, ontvangt een assignatie en zendt deze, na haar geëndosseerd te hebben, aan zijn schuldeiser, die vervolgens de som int bij het kantoor der Bank in zijn woonplaats.
PROF. MR R. P. CLEVERINGA
Lit.: O. B. W. de Kat, Effectenbeheer, 3de druk, blz. 139-140 en 226-227.
Het BELGISCH handelsrecht kent de assignatie niet meer, doch de dienst der postchèques gebruikt nog het woord om een chèque aan te duiden, die betaalbaar verklaard wordt door tussenkomst van een postkantoor.
(2) is een term, gebruikt in de theerestrictie-ordonnantie-1938 en de rubberrestrictie-ordonnantie-1939: een op rekening van een licentie (tot uitvoer van een zekere hoeveelheid ondernemingsthee of ondernemingsrubber) uitgeschreven bewijsstuk tot dekking van de uitvoer van de daarin vermelde hoeveelheid thee of ondernemingsrubber. In de rubberrestrictie-ordonnantie worden dit assignaties A genoemd. Hiernaast staan de assignaties B, de overeenkomstige bewijsstukken voor de uitvoer van bevolkingsrubber. Op de assignaties kan men weer uitvoerbons krijgen, hetzij delen, hetzij veelvouden van assignaties.
PROF. DR J. H. BOEKE.
