naam van enige figuren uit de oude Perzische geschiedenis. Hiervan zijn bekend:
Artabazos, veldheer van Xerxes op diens tocht naar Griekenland. Bij Xerxes’ terugkeer na de slag bij Salamis (480 v. Chr.) begeleidde hij hem tot de Hellespont, keerde toen naar Mardonios terug en streed mee in de slag bij Plataeae (479), hoewel hij deze had afgeraden. Na de nederlaag voerde hij zijn troepen veilig door Macedonië en Thracië naar Perzië terug.
Artabazos, veldheer van Artaxerxes II Mnemon, voerde oorlog tegen Datames, afvallig landvoogd van Kappadocië. Toen hij in 356 v. Chr. stadhouder van Mysië, Phrygië en Bithynië was, kwam hij in opstand tegen Artaxerxes III Ochus. Ondanks aanvankelijke overwinningen en Griekse hulp, leed hij ten slotte de nederlaag en vluchtte naar Philippus van Macedonië. In 345 wist zijn zwager Mentor, aanvoerder der Griekse huurtroepen, zijn terugkeer te bewerken. Zo streed hij later in het gevolg van Darius III Kodomannos tegen Alexander en vergezelde Darius op zijn vlucht.
Na Darius’ dood echter begaf hij zich naar Alexander, die hem met grote eer ontving en satraap van Bactrië maakte. Artabazos was een man van Griekse beschaving. Zijn dochter Barsine was Alexanders geliefde en schonk hem een zoon, Herakles.
Lit.: K. J. Beloch, Artabazos, in Janus (Festschr. f. C. T. Lehmann-Haupt) I (1921), p. 8.
