is de naam van Byzantijnse keizers.
Anastasios I Dikoros (431-518), keizer van het Byzantijnse rijk (491-518), bekleedde tijdens keizer Zeno (474-491) het bescheiden hofambt van silentiarius. Na Zeno’s dood (11 Apr. 491) huwde hij met diens weduwe Ariadne en werd zijn opvolger. Hij beteugelde in een zesjarige oorlog de roofzuchtige Isauriërs in Taurus en streed met succes tegen de Perzen. In 512 bouwde hij een reeks van vestingwerken van de Zee van Marmora tot aan de Zwarte Zee, om Constantinopel te beveiligen tegen de sinds 493 verwoestend voortdringende Bulgaren. Door vermindering der belastingen poogde hij de toestand van zijn onderdanen te verbeteren. Maar zijn pogingen om de kerkelijke eenheid te herstellen, zowel binnen zijn rijk als door verzoening met Rome, stuitten af op het fanatisme van het volk, opgezweept door den orthodoxen patriarch van Constantinopel.
De opstand werd onderdrukt, maar in beginsel moest hij toegeven. Hij stierf te Constantinopel op 9 Juli 518,
Lit.: J. B. Bury, A history of the later Roman Empire, I (London 1889); A. Rose, Anastasius I (Halle 1882); Idem, Die byzant. Kirchenpolitik unter Kaiser A. I (Wohlau 1888); A.
A. Vasiliev, Hist. de l’empire byzantin, I.
Anastasios II, keizer van het Byzantijnse rijk (713-716), heeft aan alle kanten strijd moeten voeren en met succes zijn land tegen de Arabieren verdedigd. Zijn strenge maatregelen in het leger gaven Theodosius gelegenheid om een opstand te verwekken en zich op de troon te plaatsen. Anastasios ging in een klooster, waar hij in 721 werd vermoord door Leo (den Isauriër).
PROF. DR S. ANTONIADIS.
