Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

Alexis Claude CLAIRAUT

betekenis & definitie

Frans wiskundige (Parijs 13 Mei 1713 - 17 Mei 1765), bestudeerde reeds als jongen van tien jaar het boek van L’Hópital over de kegelsneden en schreef zelf reeds het volgend jaar een verhandeling over vier krommen van de derde graad, die door zijn vader aan de Academie werd overhandigd en daar groot opzien wekte. Na het publiceren van zijn Recherches sur les courbes àl doublé courbure, werd hij op jeugdige leeftijd tot lid van de Academie benoemd.

Met Maupertuis ging hij kort daarop naar Bazel, waar hij Jean Bernoulli, de nestor van de toenmalige wiskundigen, leerde kennen, en vervolgens naar Lapland tot opmeting van een meridiaan. In 1743 deelde hij aan de Academie zijn theorie mede omtrent de gedaante van de aarde en werd alzo de eerste Franse wiskundige, die op de grondslag van Newton’s ontdekkingen verder ging en de formule vond voor de voorwaarden van het evenwicht der vloeistoffen. Clairaut bewees de eigenschap van de geodetische lijnen op omwentelingsoppervlakken, dat in ieder punt het product van de straal van de parallelcirkel met de sinus van de hoek, die de geodetische lijn met de meridiaan maakt, constant is.Bibl. Détermination géométrique de la perpendiculaire, etc. (Mém. de l’Ac. d. Sc. 1733); La théorie de la figure de la terre, tirée des principes de l’hydrostatique (Paris 1743); Théorie de la lune déduite du seul principe de l’attraction (1752 en 1765).

Lit.: W. Jordan, Der Clairautsche Satz (Zeitschr. f. Vermessungsk. dl 21, 1893).

< >