Russisch generaal (29 Mrt 1848 - Sjemtsjoerin, Pskow, 23 Jan. 1925), maakte de Turkenoorlog van 1877-1878 mee, streed daarna tegen de TekkeTurkmenen, 1880-1881. In 1891 werd hij militair gouverneur van Trans-Kaspië en 13 Jan. 1898 plaatsvervangend minister, kort daarop minister van Oorlog.
Bij het uitbreken van de Russisch-Japanse oorlog werd hem het opperbevel over de Russische strijdkrachten in Oost-Azië opgedragen (Febr. 1904). Zijn krijgsplan als zodanig was: aanvankelijk zoveel mogelijk krachten sparen, terugtrekken op Moekden, Zuid-Mandsjoerije daardoor in het eerst geheel prijs geven en pas later, wanneer de Transsiberische lijn met haar enkel spoor voldoende troepen zou hebben aangevoerd en een nieuwe vloot uit Europa zou zijn gearriveerd, het offensief nemen. De tegenstanders van deze tactiek weten nu echter bij de tsaar de nederlagen aan de Yaloe (1 Mei), bij Wafanggou (15 Juni), aan de Sja-ho (11-18 Oct.), de val van Port Arthur (2 Jan. 1905) entenslottedecatastrophes bij Moekden (24 Febr. - 9 Mrt) aan zijn matheid. Op 16 Mrt werd hij vervangen door generaal Linewitsj. In Wereldoorlog I was hij van Febr. tot Aug. 1916 opperbevelhebber van het noordelijk front en daarna gouverneur-generaal van Turkestan. Na de bolsjewistische revolutie was hij dorpsonderwijzer.Bibl. (voorn. werken): Kritische Rückblicke auf den russischtürkischen Krieg 1877-78 (2 dln, Berlin 1885-1887); Memoiren. Die Lehren des russisch-japanischen Krieges (Berlin 1909).
Lit.: D. Story, The campaign with Kuropatkin (London 1904); V. Tettau, Kuropatkin und seine Unterführer, 2 dln (1913).
