is een vorm van bewegingsziekte (motion sickness, maladie des transports) die bij mensen en bij sommige dieren kan ontstaan op schommelende of stampende schepen, in rijdende treinen of automobielen (wagenziekte), in vliegtuigen (luchtziekte), draaimolens, schommels e.d. De eerste verschijnselen zijn lusteloosheid, een gevoel van algemene malaise, bleekheid, zweten, gapen en verhoogde speekselafscheiding.
Al gauw ontstaat een afkeer van voedsel en rookwaren; dan volgen misselijkheid en braken. Bij ernstige zeeziekte is men tot niets meer in staat en volkomen apathisch.Dit complex van verschijnselen moet worden beschouwd als het gevolg van de ongewone prikkels, die worden uitgeoefend op de evenwichtsorganen; deze prikkels zijn niet alleen ongewoon hevig, maar zij veranderen telkens en lijken niet overeen te stemmen met andere zintuiglijke gewaarwordingen, verkregen met de ogen en het diepe gevoel in spieren en gewrichten. Zo krijgt men een gevoel van verwarring en reflectorisch ontstaan stoornissen in de bloedsomloop en de ingewanden. De gevoeligheid voor bewegingsziekte loopt individueel sterk uiteen, maar is ook bij één individu niet constant. De meeste mensen kunnen min of meer aan die ongewone prikkels wennen, zodat zij op een lange zeereis na enige dagen geen last meer hebben, tenzij het weer bijzonder ruw wordt. De algemene conditie en psychische factoren hebben grote invloed; in een benauwde atmosfeer krijgt men eerder last.
Afdoende middelen tegen zeeziekte kent men niet. Men kan haar soms voorkomen of verminderen door op het dek, in het midden van het schip te blijven of rustig in een kooi of in een hangmat te gaan liggen met gesloten ogen. Men probere niet te roken of te lezen. Warme kleding en een matig gebruik van water, thee en biscuits verdienen i.h.a. aanbeveling. Voor het gebruik op schepen is een hoofdsteun geconstrueerd, die vrij is opgehangen, zodat het hoofd en daarmee de labyrinten de bewegingen van het schip niet meemaken. Er is ook een aantal geneesmiddelen, die min of meer voorbehoedend kunnen werken. Met name geldt dit voor scopolamine (hyoscine), dat in verschillende combinaties wordt toegepast, en voor dramamine, een anti-histaminicum (z histamine), dat tevens slaap verwekt, hetgeen voor de bemanning een groter bezwaar is dan voor de passagiers.
DR H. J. VIERSMA.
