(It.: Zara) , stad in Joegoslavië (Dalmatië), aan de kust van de Adriatische Zee, vóór Wereldoorlog II met het omliggende gebied (110 km) een Italiaanse exclave op Joegoslavisch gebied. De stad telt (1951) ca 20 000 inw. en is gebouwd op het N.W. einde van een laag en vlak schiereiland, door een smalle landengte met het vasteland verbonden.
Ten N. en ten Z. hiervan liggen inhammen, de noordelijkste vormt de haven. Voor de kust liggen een aantal kleine eilanden, die door het Kanaal van Zara van het vasteland zijn gescheiden. De Romeinse oorsprong van de stad is uit het rechthoekige stratenpatroon van een groot deel van de stad nog te onderkennen; voor het overige draagt Zadar een Venetiaans karakter met nauwe, bochtige en voor motorverkeer merendeels ongeschikte straten. De stad heeft zich in later tijd ook op het vasteland uitgebreid. Romeinse overblijfselen zijn weinig talrijk. De belangrijkste kerk is de kathedraal van Sta Anastasia, oorspronkelijk een Byzantijns gebouw uit de gde eeuw, doch in de 13de door doge Dandolo herbouwd; de kerk liep tijdens Wereldoorlog II bomschade op, het baptisterium werd vernield.
Andere belangrijke gebouwen zijn de S. Grisogono (5de eeuw, herbouwd 9de en 12de eeuw), Sta Maria (906), S. Simeone (vernieuwd 8ste eeuw). Van de vier poorten is de Porta Marina de merkwaardigste; zij bestaat gedeeltelijk uit de resten van een Romeinse triomfboog.
De bevolking is naar taal en cultuur overwegend Italiaans ingesteld. De oudste industrie (sedert 1730) vormt de bereiding van maraschino, een likeur uit wilde kersen; ook wordt kersenbrandewijn bereid.
Uit een in Dalmatië groeiende chrysanthemumsoort maakt men een insectendodend middel. Verder is er enige tabaks- en chocolade-industrie, glas- en ijzerindustrie en wat scheepsbouw en visnettenfabricage. De visserij is van enig belang. De stad met de haven vormt het knooppunt voor de handel met het achterland en is ook bekend als badplaats.
Zadar heette in de Oudheid Jadera en werd onder Augustus een Romeinse kolonie; van 1202-1797 was het, met een korte onderbreking door Hongaarse overheersing, Venetiaans, daarna tot 1919 Oostenrijks, met een korte onderbreking in de Napoleontische tijd. In 1920 kwam het bij het verdrag van Rapallo aan Italië, dat het bij het vredesverdrag van Parijs (10 Febr. 1947) aan Joegoslavië afstond.
