Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

VERLICHTINGSTROEPEN

betekenis & definitie

heetten tot de capitulatie in Mei 1940 de genietroepen, ingedeeld bij het 3de Regiment van de 1 Oct. 1938 opgerichte Brigade van het Wapen (z genie). In de eerste jaren van de 20ste eeuw werden bij dat Wapen reeds oefeningen gehouden op het gebied van het verlichtingswezen (zoeklichten); in 1917 kwam een organisatie, gecombineerd met de Radiotelegraafdienst, tot stand en in 1922 een zelfstandig Bataljon Verlichtingstroepen, in 1938 tot Regiment uitgebreid.

In de mobilisatie van 19391940 vormde dit vele goed geoefende, gemotoriseerde eenheden, waarmede in de oorlogsdagen niet alleen een 10-tal Zoeklichtafdelingen in de Luchtverdedigingskringen of op afzonderlijke strategische punten werkten, maar waaruit ook het Veldleger van Verlichtingafdelingen met kleinere gas- en electrische zoeklichten ten behoeve van de terreinverlichting, enz. werd voorzien.De grote luchtdoelzoeklichten (z lichtwerper) waren in de regel, tot secties van vier verplaatsbare booglampen met stroomaggregaten samengevoegd, geplaatst in een vierhoek met 2 à 3 km zijde. Elke Zoeklichtafdeling omvatte meestal vier secties. Van elke sectie was één lamp (installatie) als verkennend zoeklicht aangewezen; hierbij bevonden zich de Sectiecommandant en het luistertoestel. De andere installaties hadden als vervolgende zoeklichten de taak, de opgespoorde vliegtuigen over te nemen en met hun bundels vast te houden.

De acoustische wijze van opsporen heeft op den duur niet voldaan wegens het steeds groter worden van de snelheid der vliegtuigen. Thans wordt daarom radar-opsporing toegepast en worden de zoeklichten toebedeeld aan de batterijen luchtdoelartillerie, voorzover deze daaraan behoefte hebben (4 luchtverdediging, luchtdoelartillerie). Booglampzoeklichten kunnen ook bij de kustverdediging en in permanente verdedigingsstellingen dienstig zijn, doch worden dan meestal in de batterijen gedekt opgesteld, in betongebouwen of kazematten.

< >