is de naam voor een hoger verband dan het regiment voor troepen van een zelfde wapensoort. Vóór Wereldoorlog I waren bijv. in het Duitse leger twee infanterie-regimenten onder een generaal-majoor tot een brigade verenigd, waarvan er twee weder een divisie vormden.
In het NEDERLANDSE LEGER is de brigade bij de infanterie in 1913 ingevoerd, doch bestond sinds de reorganisatie van 1922 tot 1938 alleen in vredestijd. Uit deze vredesbrigade, welke gecommandeerd werd door een kolonel, werd een oorlogsdivisie gevormd. In 1938 werd de infanteriebrigade omgedoopt in divisie. In 1945 werd bij het vormen van de 1ste Divisie, in navolging van het Engelse gebruik voor het oorlogsregiment infanterie, de naam brigade ingevoerd.
Bij het in 1948 in te voeren systeem van legervorming worden oorlogsdivisies gevormd, welke elk bestaan uit drie zelfstandige infanteriebrigades.
Cavalerie-brigades bestonden uit 2 of 3 regimenten en vormden in legers met een talrijk ruiterwapen weder met 2 of 3 de cavalerie-divisie ; de cavalerie-brigade, waarmee in 1914 het Nederlandse leger mobiliseerde, is na Wereldoorlog I gereorganiseerd tot lichte brigade, waarin ook wielrijdersformaties, de gedeeltelijk gemotoriseerde rijdende artillerie en de pantserwagens zijn opgenomen. De lichte brigade is op 24 Aug. 1939 omgedoopt in lichte divisie.
Voor de artillerie is de brigade een formatie, die alleen in vredestijd voor opleidingsdoeleinden bestond, doch, althans in Nederland, bij overgang tot de gedemobiliseerde toestand werd opgeheven.
Bij de Koninklijke marechaussee is de brigade een onderofficierscommando.
In het BELGISCHE LEGER was vóór 1914 de gemengde brigade samengesteld uit 2 regimenten voetvolk (of ruiterij) en een groep veldartillerie; 3 (soms 4) brigades vormden een legerdivisie. De brigade bestond niet meer toen Wereldoorlog II uitbrak. Sedert eind 1944 werd de Belgische infanteriebrigade opnieuw ingesteld en wel naar Brits model; zij staat onder bevel van een kolonel. Het is niet uitgesloten, dat de huidige infanteriebrigade zou kunnen worden vervangen door een uit verscheiden wapens en diensten samengestelde „grote tactische eenheid”, welke op eigen middelen zou kunnen bestaan en strijd voeren.
Brigadecommandant
is een hoofdofficier in de rang van kolonel, belast met het bevel over een brigade.
Brigadegeneraal
of brigadier is een niet in het Nederlandse leger voorkomende rang, liggende tussen de rang van kolonel en die van generaal-majoor.
