Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

Verkeer

betekenis & definitie

[/i]Van 1880-1886 is een spoorwegtunnel naar het tegenoverliggende Birkenhead gebouwd; sedert 1903 wordt deze ook door electrische trams gebruikt. Van Edgehill uit leiden drie spoorlijnen onder de huizen door naar het station, terwijl de Yorkshire-lijn over de huizen heen naar, het grootse station in Thithebarnstreet voert.

De Mersey is slechts tot Warrington voor grote schepen bevaarbaar, kanalen verbinden echter de stad met Manchester, Leeds, Birmingham en de zoutdistricten van Cheshire. Een kanaal voor zeeschepen tussen de Merseymond en Manchester, het Manchester Ship Canal, werd in 1894 geopend, ten einde Lancashire minder afhankelijk te maken van Liverpool. Een uitgebreid net van tramlijnen en electrische spoorwegen verbindt de stad met de fabriekssteden van Lancashire. Er zijn ruim 30 stoomvaartmaatschappijen, die van Liverpool uit geregelde verbindingen over de Oceaan onderhouden (o.a. de Cunardlijn, de Allanlijn, de White Starlijn, de Leylandlijn, de Holtlijn, de Pacificlijn en de Harrisonlijn). Vele zijn in trusts verenigd: Ellerman Lines, Royal Mail-groep enz.De dokken en havenbekkens zijn door sluizen van de Mersey met haar grote getijdenverschillen afgesloten. Het eerste dok werd in 1715 geopend. Een der jongste, het Gladstone Doek, werd in 1927 voltooid. Sedert 1856 werd het beheer van alle havens van Liverpool, Bootle en Birkenhead gebracht onder de „Mersey Docks and Harbour Board”. Hieronder ressorteert thans een 90-tal dokken met 306 ha wateroppervlakte en met ruim 60 km aan kadelengte. Behalve twee met stoomtractie loopt sedert 1893 een electrische spoorlijn langs de dokken. Belangrijk zijn verder de drijvende landingskaden, waarvan de grootste een lengte van 629 m en een breedte van 25-30 m heeft en door 8 bruggen met de oever verbonden is. Van het noordelijk deel (Prince’s Stage) varen de mailschepen af, van het zuidelijk deel (Georges Stage) de rivierstoomboten en de Merseyveerboten (ferries). In 1948 beliep de scheepvaartbeweging van Liverpool ruim 14000 schepen met 17,8 millioen reg.ton.

Liverpool is als county borough (stedelijk graafschap) verdeeld in 39 districten („wards”), elk met één alderman en drie raadsleden, die te zamen de Lord Mayor kiezen en de gemeenteraad vormen. Liverpool is de zetel van een Anglicaanse bisschop en sedert 1911 van een R.K. aartsbisschop.

Geschiedenis.

Op de plaats van het latere Liverpool lag reeds in de 8ste eeuw een Wikingenkolonie aan de Mersey; in 1191 werd die Liverpool genoemd. In 1207 kocht koning Jan zonder Land die streek en liet er een burcht bouwen, met het oog op de verovering van Ierland, waarvoor deze haven gunstig lag, toen Chester door verzanding verviel. Hij gaf de plaats haar eerste stadsrecht. Toch ging de stad slechts langzaam vooruit: in 1296 en 1307 was zij vertegenwoordigd in het Lagerhuis, daarna pas weer in 1547. De eigenlijke bloei ving eerst aan na 1660, toen de handel op West-Indië en N.-Amerika belangrijk werd en zich daarnaast in Lancashire een industrie ontwikkelde. Groot werd de bloei in de 18de eeuw, dank zij slavenhandel en kaperij. Zeer groot werd de stad toen in Midden-Engeland de industriële revolutie het aanzijn gaf aan de moderne textiel- en ijzernijverheid en tegelijkertijd de handel op Noord-Amerika enorm toenam (na 1800). In Wereldoorlog II was Liverpool het doelwit van zware bomaanvallen.

Lit.: Ramsay Muir, A History ofL. (London 1907); Kirkaldy, British Shipping, its History, Organization and Importance (London 1916); Th. Rome, The Port of Liverpool. lts Past and Future (1925); Transactions of the Historie Society of Lancashire and Cheshire; Social Survey of Merseyside (1932—’33); W. Smith, Physical Survey of Merseyside (1946); Idem, Distribution of Population and Location of Industry on Merseyside (1942).