heet de predikant, die belast is met de morele en geestelijke verzorging van Protestantse militairen, in het bijzonder bij het leger te velde (de verzorgers van Rooms-Kath. militairen worden aalmoezeniers genoemd). Reeds in de 80-jarige oorlog werkten veldpredikers in het leger.
Gijsbertus Voetius was bijv. veldprediker in het leger van Frederik Hendrik gedurende het beleg van ’s-Hertogenbosch. Tijdens de Republiek werden zij, op verzoek van de legerautoriteiten, door classes en synoden aangewezen, terwijl de overheid zorg droeg voor de tractementen. Na een tijd van inzinking verkreeg het instituut weer groter betekenis bij het begin van Wereldoorlog I: reeds in Aug. 1914 werden een achttal veldpredikers benoemd. Thans spreekt men doorgaans van leger- en vlootpredikanten. Deze worden door de overheid benoemd en worden dan doorgaans in de kerken, waaruit zij voortkomen (de Ned.-Hervormde, Lutherse, Doopsgez., Remonstrantse en Gereformeerde kerken) beroepen als predikant in algemene dienst. Zij bezitten de rang van kapitein en majoor, de hoofdlegerpredikant die van kolonel (bij de vloot de analoge rangen).De leger- en vlootpredikanten vormen een schakel tussen de militairen en de kerken, waartoe dezen behoren. De bediening van Woord en Sacrament en ook de catechisatie blijft dus doorgaans bij de plaatselijke predikanten. Wel beleggen de genoemde predikanten samenkomsten voor een toespraak zonder liturgische vormgeving. Door geheel met de militairen mee te leven tracht men vragen en moeilijkheden te leren kennen.
De veldprediker (leger- en vlootpredikant) dient men te onderscheiden van de garnizoenspredikant, d.i. de predikant, die door de plaatselijke gemeente belast wordt met catechetische arbeid onder de militairen in het garnizoen.
Ook in de legers van andere landen kent men het instituut (Army-chaplains, Militarpfarrer, Feldprediger). In België wordt niet alleen de geestelijke verzorger van Rooms-Katholieke, maar ook die van de Protestantse militairen aalmoezenier genoemd.
Lit.: B. van Ginkel, De prediking tot militairen (in: S. F. H. J. Berkelbach v. d. Sprenkel en P. J. Roscam Abbing, Handboek voor de prediking, dl II, Amsterdam 1948); R. Müller, Handbuch für den Feldprediger der schweiz. Armee (1939); P Vogelsang, Das Amt des Feldpredigers (1944); art. Militarseelsorge, in de encyclopaedie: Die Religion in Geschichte und Gegenwart.
