Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Valentin de pardieu de la MOTTE

betekenis & definitie

Heer, Frans krijgsman (1530 - 14 Juli 1595), afkomstig uit Frans-Vlaanderen, trad het eerst op in 1566 in het leger van de Heer van Rassenghien, die de strijd aanbond vóór de centrale regering tegen de Calvinistische benden, die voor haar geloofsvrijheid streden, en nam deel aan de slag bij Austruweel (13 Mrt 1567). Nadat hij Alva goede diensten bewezen had bij de belegering van Lodewijk van Nassau binnen Bergen (1572) werd hij luitenant van de Spaanse artillerie.

Hij streed mede voor Haarlem (1573) en werd gewond; als beloning voor zijn dapperheid werd hij gouverneur van Grevelingen (1574). In het algemeen verzet tegen de Spaanse muiters deed hij mee, hij tekende de Unie van Brussel en was officier in het leger der Staten-Generaal, maar bemerkte spoedig, dat dezen nog slechter betaalden dan de Spaanse koning. Bovendien had hij een sterke afkeer van de Calvinisten, die in deze tijd steeds meer op de voorgrond traden. Vandaar dat hij 8 Apr. 1578 zich, als gouverneur van Grevelingen, tegen de Staten-Generaal verklaarde, hoewel trouw aan de Pacificatie van Gent. Daarmee gaf hij de stoot tot de vorming der partij van de „Malcontenten”. Dezen gingen, ook door zijn toedoen, steeds meer in de richting van een directe verzoening met Parma en de koning, wat leidde tot de Unie van Atrecht.

In dienst van Parma streed hij met grote overmoed, werd nog tweemaal gewond, doch veroverde o.a. Duinkerken (1583), nam deel aan de veldtocht in Frankrijk (1590-1592) en bezette met Parma Nijmegen (1591). Tussen 1592 en 1595 streed hij in Groningen, veroverde in 1595 Hoei en trok daarna weer naar Frankrijk, waar hij sneuvelde bij Doullens.Lit.: C. H. Th. Bussemaker, De afscheiding der Waalse gewesten van de generale Unie, 2 dln (i895-’g6); L. van der Essen, Alexandre Farnèse, prince de Parme, 5 dln (i933~37).

< >