een zgn. Oosterse roman, waarvan de 14de-eeuwse Middel-ned. redactie in versvorm — zeer waarschijnlijk naar een thans verloren Frans origineel —- slechts fragmentarisch bewaard is gebleven, maar in haar geheel nog herkenbaar is in een Middelnederduitse vertaling.
De roman is gebouwd op het bekende thema van de gescheiden tweelingbroers (i.c. Valentijn, als ridder opgevoed, en Nameloos, door een wolvin gezoogd en tot een wildeman of beermens opgegroeid), die na talloze avonturen elkaar weer ontmoeten. Dezelfde stof werd later naar de Franse prozaroman Lystoire des deux vaillant rhevaliers Valentin et Ourson (Lyon 1489) in aanmerkelijk afwijkende redactie nogmaals in het Nederlands bewerkt als volksboek, de Historie van Valentijn en Ourson ende Coninck Pepyn van Franckryck, dat buitengewoon populair is geworden en sinds de oudstbewaarde druk van 1640 (d.i. stellig 100 jaar na de eerste) nog ten minste 21 malen is herdrukt. Van de jongere bewerkingen is Willem Bilderdijk’s Urzijn en Valentijn de bekendste.Bibl.: uitg. d. mnl. fragmenten in: Middelned. epische fragmenten, uitg. d. G. Kalff (Groningen 1885), aanvulling d. W. de Vreese: Een nieuw fragment v. V. en N., in: Tijdschr. v. Ned. taal en letterk. XI (1892, vgl. ald. J. te Winkel, V. en N.). Uitg. v. d. mnd. roman in: V. u. N., die niederdeutsche Dichtung, die hochdeutsche Prosa usw., nebst Einl. v. W. Seelmann (Norden 1884).
Lit.: G. J. Dieperink, Studiën zum V. u. N., diss., Amsterdam (1933).
