(1) is de naam van een voormalig koninkrijk in Spanje dat de huidige provincies Valencia, Castellón de la Plana en Alicante omvatte. Het was oorspronkelijk één der Taïfaskoninkrijkjes.
Van 1065 tot 1083 stond het onder de heerschappij van Toledo. In 1094 werd het door de Cid voor eigen rekening veroverd. Na diens dood werd het niettegenstaande de inspanningen van Alfonsus VI van Castilië door de Almoraviden heroverd (1102). Daarna kwam het onder de heerschappij van de Almohaden. Toen hun macht als gevolg van inwendige verscheurdheid uiteenviel, werd Valencia opnieuw een onafhankelijk koninkrijk (1228), dat echter weldra, in 1238, door de koning van Aragon veroverd werd. Valencia bleef een koninkrijk dat in personele unie met dat van Aragon verbonden was. Het ontving een bijzonder statuut (Fuero van 1240), dat door de Cortes in 1330 herzien werd. De 14de eeuw was voor Valencia, dank zij de handel van de Muzelmannen en de Joden die er gebleven waren, een tijd van voorspoed. Nochtans moest in 1348 een opstand tegen Pedro IV van Aragon onderdrukt worden. Na de vereniging van Aragon en Castiiië (1479) valt de geschiedenis van Valencia samen met die van Spanje.M. CRAEYBECKX
Lit.: F. Almardel Vésquez, La antigua civilización ibérica en el Reino de Valencia (Valencia 1918).
(2) is een Spaanse provincie met een oppervlakte van 10978 km2 en (1940) 1 256630 inw. De kusten zijn meest zandig en vlak; daarachter liggen vruchtbare alluviale vlakten, die bevloeid worden, de zgn. huerta’s die vooral tuinbouwproducten en fruit leveren. De bevloeiing vindt plaats op de basis van een eeuwenoude organisatie. Op de hoger gelegen landen worden tarwe, gerst, peulvruchten en wijn verbouwd; op kalkhoudende gronden ook Johannisbrood, olijven en vijgen. Daarbij sluiten zich kale plateau’s en kalkgebergten aan. De hoofdstad is Valencia.
Lit.: J. Brunhes, L'irrigation (1901).
(3), hoofdstad van de gelijknamige Spaanse provincie, zetel van een aartsbisdom en een universiteit, is gelegen in een vlakte aan de oevers van de Turia op 4 km afstand van de zee en van haar haven, El Grao, en telt (1950) 471 150 inw.
De kathedraal (1262—einde 14de eeuw), oudere kerkgebouwen vervangend, gebouwd in de Gothische stijl, is inwendig van 16741774 zeer veranderd. Het noordportaal dateert uit de 13de, het zuidportaal uit de 14de eeuw, terwijl het westportaal in 1703 werd opgetrokken. Op de kruistravee verheft zich een elegante cimborio (achthoekige koepel). Het gehele bouwwerk wordt gedomineerd door de 60 m hoge, achthoekige toren, El Miguelete (1381-1429), vanwaar men een prachtig uitzicht heeft over stad en omgeving. Inwendig herbergt de kathedraal een schat van schilder- en beeldhouwwerken. De capilla de Nuestra Sehora de los Desamparados (van de verlatenen), 1667, op ovale plattegrond, is gewijd aan de schutspatrones van de stad. Aan de zuidzijde van de Plaza del Mercado vinden wij de San Juan del Mercado (1368) met fa^ade van 1700 en luxueus barokinterieur. In de talrijke kerken hebben veelvuldige religieuze plechtigheden plaats, vooral gedurende de Goede Week. Aan de noordzijde van de Plaza del Mercado verheft zich de Lonja de la Seda (de zijdehal, 1483-1498). De stad heeft nog enige middeleeuwse verdedigingstorens behouden o.a. de Torres de Serranos (1392-1398) aan weerszijden van de door don Jaime in 1298 gebouwde poort. Zij bezit nog veel oude huizen. Interessant is het barokke paleis van de markiezen van Dos Aguas (thans archief). Het schilderijenmuseum (museo provincial de pinturas), geïnstalleerd in een oud Carmelieterklooster, is na dat van het Prado het belangrijkste van Spanje.
Valencia heeft industrie (meubelen, papier, touw, waaiers, parfumerieën, citroenzuur, groenteconserven en aardewerk) en handel (sinaasappelen e.a. zuidvruchten). De haven bevindt zich in de voorstad Villanueva del Grao, aan de mond van de Guadalaviar. Valencia is de zetel van de kapitein-generaal van Valencia en Murcia, van een aartsbisschop, van een hooggerechtshof en van een handelsrechtbank. Het bezit (sedert 1410) een universiteit, een academie voor schone kunsten, verschillende scholen en musea. Beroemd zijn ook de waterrechtbank (Tribunal de las aguas), die in de openlucht wordt gehouden, en de godsdienstige feesten.
Bibl.: J. Almela y Vives, La catedral de V. (Barcelona 1926); J. Sölch, Die Landschaft um V., in: Geogr. Zeitschr. XXXII (1926).
(4, de Alcantara) is een oude stad van ca 12 000 inw. in de Spaanse provincie Caceres, met resten van Romeinse en Moorse bouwwerken.
