(Enno Friedrich Wichard), Duits klassiek philoloog (landgoed Markowitz, vm. Posen, 22 Dec. 1848 - Berlijn 25 Sept. 1931), kwam uit een Duits adellijk geslacht.
Hij bezocht tegelijk met Nietzsche het internaat Schulpforta, een bakermat der klassieke studie (1862-’67), studeerde te Bonn 1867-’69, daarna te Berlijn, waar hij in 1870 promoveerde en werd in 1874 privaat-docent te Berlijn, in 1876 gewoon hoogleraar te Greifswald, in 1883 te Göttingen, in 1897 te Berlijn. Nadat hij reeds op 23-jarige leeftijd naam had gemaakt door Zukunftsphilologie (2 stkn, 1872-’73), behelzende een felle aanval op Nietzsche’s Geburt der Tragödie (1872), ontwikkelde hij zich in de loop der jaren tot een der grootste van de klassiek-philologen sinds de tijd van de Renaissance. Hij heeft het Griekendom omvat in zijn gehele wezen (staat, cultuurgeschiedenis, religie, taal, literatuur) en vond op dit uitgebreide gebied steeds nieuwe wegen.Door zorgvuldig onderzoek der handschriften heeft hij van verschillende auteurs de tekst verbeterd, de zgn. tekstgeschiedenis van ettelijke Griekse auteurs in nieuwe banen geleid en aan de interpretatie van vrijwel alle bekende en vele minder bekende teksten, met name ook aan die, welke op steen of papyrus werden teruggevonden, onschatbare bijdragen geleverd. Op magistrale wijze verbindt hij steeds de literaire en de historische interpretatie der gegevens, waardeert hij tegelijkertijd het individuele en het algemene. Grote, soms overgrote eerlijkheid tegenover anderen en zichzelf kenmerkt alles wat hij schreef, maar daarnaast ook een onstuimige snelheid van oordeel, die menige vergissing en menige voorbarige beslissing tot gevolg had. Doch het positieve overweegt in zo sterke mate, dat de betekenis van zijn werk moeilijk is te overschatten. Zijn onderzoekingen heeft hij in een onafzienbare reeks grote werken en kleine verhandelingen neergelegd: een in 1930 verschenen bibliografie over de jaren 1868 tot 1929 omvat niet minder dan 763 nummers. In zijn Greifswalder tijd stichtte hij met A.
Kiessling de Philologische Untersuchungen (30 dln, 1880-1925). Vooral naam maakte hij door zijn uitgave van Euripides’ Herakles, met een beroemde inleiding (2 dln: 1. Einleitung in die attische Tragödie, 2. Text und Kommentar, 1889; iste dl zonder kap. 1-4 herdr. 1895, kap. 1-4 herdr. als: Einl. in die griech. Tragödie, 1907) en door zijn Aristoteles und Athen (2 dln, 1893). Ook was hij een erkend organisator van wetenschappelijke werken, o.a. van het Corpus inscriptionum graecarum.
Bibl.: Analecta Euripidea (1875); Homerische Untersuchungen (1884, Philol. Untersuchungen, 7); Reden und Vorträge (1901, 4de dr. in 2 dln, 1925-26); Griechisches Lesebuch, 2 dln in 4 bdn (1902, voor schoolgebruik herh. herdr.); Die griechische Lit. des Altertums (1906, in: Die Kultur der Gegenwart I, 8; 3de dr. afz.: Die griech. Lit. und Sprache, 1912); Staat und Gesellschaft der Griechen (1910, in id. II, 41, afz. herdr. 1921); Sappho und Simonides (1913); Aischylos-Interpretationen (1914); Die Ilias und Homer (1916); Platon, 2 dln (1919, 4dr. dr. d. B. Sneil, 1949); Griechische Verskunst (1921); Geschichte der Philologie (1921, in: Einl. in die Altertumswiss.
I, 1); Pindaros (1922); Hellenistische Dichtung in der Zeit des Kallimachos, 2 dln (1924); Die Heimkehr des Odysseus (1927); Erinnerungen 1848-1914 (1928); Die Glaube der Hellenen, 2 dln (i93i-32, onvoltooid); Kleine Schriften, uitg. d. R. Pfeiffer e.a., 6 dln, waarvan versehenen I, II, V 1/2 (1935-'41); Usener und W., ein Briefwechsel 1890-1905, uitg. d. H. Dieterich en F. Hiller von Gaertringen (1934) J Mommsen und W., Briefwechsel 1872-1903, uitg. d. idem (1935) ï 'EXeyéa. (Berlin 1938).
Uitg.: Gallimachus, Hymni et epigrammata (1882); Aischylos, Agamemnon (1885, met vert.); (met G. Kalbel, Aristoteles(1891,3de dr. 1898); Euripides, Hippolytos (1891, met vert.); Aischylos, Das Opfer am Grabe (1896, met vert.); Timotheos, Die Perser (1903); Bucolici graeci (Oxonii 1905); Aeschylus, Tragoediae (1914); Menander, Das Schiedsgericht erkl. (1925); Euripides, Ion erkl. (1926); Aristophanes, Lysistrata erkl. (1927); Hesiodos, Erga erkl. (1928). Vert.: Griech. Tragödien übers., 4 dln (1899, herh. herdr.). W.-Bibliographie 1868-1929, uitg. d. F.
Hiller von Gaertringen en G. Klaffenbach (Berlin 1930).
Lit.: Gilbert Murray, in: The Quarterly Rev. (Apr. 1951), blz. 337; R. Harden, in: Gnomon, dl 7 (1931), blz. 557 vgg.; Pierre Roussel, in: Bull. Assoc. Guill. Budé, Oct. 1931; E. Schwartz, W.
M., in: Jahrb. der Münch. Akad. d. Wiss. XIX (1932); Idem, Vergangene Gegenwärtigkeiten (1938); W. Jaeger, Gedächtnisrede auf W. (Berlin 1932); Idem, Humanistische Reden und Aufsätze (1937); M. Polenz, W., in: Nachr. d.
Ges. d. Wiss. zu Göttingen (1931/32), blz. 74 e.v.
