Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

SORTEREN

betekenis & definitie

betekent uitzoeken, elke zaak bij haar soort leggen. Men doet dit volgens bepaalde gezichtspunten, zo worden sigaren op kleur, lompen volgens de stoffen als katoen, wol, zijde, enz. gesorteerd.

Het is dus een methode waarbij verschillende soorten stoffen van elkaar gescheiden worden. In de chemische techniek is sorteren een scheidingsmethode waarbij verschillende vaste stoffen uit een mengsel van elkaar worden gescheiden door de zwaartekracht, die, al naar het s.g. een verschillende invloed op de stoffen uit het mengsel uitoefenen. Hiervoor zijn een aantal werkwijzen in gebruik die in droge en natte methoden verdeeld kunnen worden.De eenvoudigste methode om fijne verontreinigingen van grove stukken te scheiden is wassen in vaten die van een roerinrichting of een transportschroef zijn voorzien voor het verwijderen van aanklevende verontreinigingen. Bij het scheiden in een opstijgende waterstroom die een snelheid v heeft, zullen de deeltjes die met een snelheid >v zinken, op de bodem vallen, terwijl de lichte deeltjes met het water naar boven gaan en daar worden afgevoerd. Volgens een andere methode (afzetten) bevindt zich een zeefbodem in een verticaal vat dat met een soortgelijk vat communiceert. In dit tweede vat wordt een zuiger op en neer bewogen zodat de vloeistof in het eerstgenoemde vat op en neer beweegt. Op de zeef ligt het mengsel. Bij het omhoog gaan van de vloeistof worden de lichte deeltjes hoger geheven dan de zware en bij het omlaag gaan komen de zware het eerst op de zeef terug.

De lichte deeltjes komen dus steeds hoger en lopen door een overloop weg. Men kan het mengsel ook brengen in een vloeistof waarvan het s.g. gelegen is tussen die van de lichte en de zware stof. De eerstgenoemde drijft dan op de vloeistof, de zware blijft op de bodem. Ook kan men het mengsel met water opgeroerd langs een hellende goot laten lopen waarbij de stroomsferkte en de helling zo worden ingesteld, dat het water de lichte stoffen meevoert en de zware in de goot blijven liggen.

In plaats van vloeistof te gebruiken kan men soortgelijke scheidingsmethoden ook droog met een luchtstroom uitvoeren die zo is ingesteld dat de lichte delen worden meegevoerd en elders verzameld worden, terwijl de zware blijven liggen. Hierop zijn diverse variaties mogelijk.

Ten slotte kan men de stoffen langs een hellend vlak laten glijden waarbij de snelheid van de wrijvingscoëfficient der stoffen afhangt. Deze bereiken dus een verschillende snelheid en kunnen zo gescheiden worden.

< >