Duits adellijk geslacht, afstammend van Johann Prätorius die bij adelsbrief van keizer Leopold I (1661) de toenaam von Richthofen verwierf.
RICHTHOFEN, Ferdinand (Paul Wilhelm) von
Freiherr, Duits aardrijkskundige (Karlsruhe, Silezië, 5 Mei 1833 - Berlijn 6 Oct. 1905), studeerde te Breslau en te Berlijn. Van 1860-1862 vergezelde hij de Pruisische expeditie naar Oost-Azië en bezocht Japan, China, Manilla en de Nederlandse koloniën. Daarna vertrok hij naar San Francisco, deed een reis door Californië en de Sierra Nevada en begaf zich in 1868 naar Sjanghai, vanwaar hij tot in 1872 tochten volbracht door China en Japan. Nadat hij in 1872 in Europa was teruggekeerd, werd hij in 1879 benoemd tot hoogleraar in de aardrijkskunde te Bonn, in 1883 te Leipzig en in 1886 te Berlijn. Hier richtte hij in 1887 het aardrijkskundig instituut, van 1901-1905 het instituut voor oceanografie op. Belangrijk zijn de onderzoekingen over de geologische bouw van China.
Bibl. (o a.): China, Ergehn, eigner Reisen u. darauf gegründ. Studien (5 dln, 1877-1912, atlassen 1885-1912; dl 3 uitg. door E. Thiessen, de atlas bij dl 3 door M. Groll en dl 5 door F. Frech); Aufgaben und Methoden der heutigen Geographie (1883); Führer für Forschungsreisende (1886); Schantung und seine Eingangspforte Kiautschou (1898); Triebkräfte und Richtung der Erdkunde (1903); Das Meer und die Kunde vom Meer (1904).
Lit.: E. v. Drygalski, Ferd. Frh. v. R. (in: Zeitsch. d. Gesellsch. f. Erdkunde, Bd 40, 1905); A.
Hettner, Ferd. v. R.’s Bedeutung f. die Geographie (in: Geogr. Zeitschr. Jg. 12, 1906); S. Günther. Ferd. v.
R. (in: Geogr. Studien, 1907).