Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-10-2024

REGEST

betekenis & definitie

(Lat. regestum: het geboekte) heet de korte, doch volledige, inhoudsopgave van een oorkonde, acte of brief, die hetzij aan de gedrukte tekst voorafgaat (bijv. in een oorkondenboek, hetzij de volledige afdruk van een oorkonde al dan niet voorlopig vervangt, of ook wel de inhoud van een elders gedrukt stuk samenvat. Regestenverzamelingen zijn chronologische catalogi van oorkonden die uitgaan van één oorkonder of van een reeks oorkonders (pausen, vorsten, bisschoppen enz.), die betrekking hebben op een bepaalde streek of op een bepaald onderwerp, of die zich bevinden in één depot (zo bijv. in archiefinventarissen).

De eerste regestenverzameling die deze naam voerde was van P. Georgisch, Regesta chronologico-diplomatica (4 dln, Leipzig 1740-1744). Voorbeeldig voor latere uitgaven is geworden het (fragmentarische) repertorium van oorkonden der Duitse koningen en keizers van Johann Friedrich Böhmer (1795-1863): Regesta Imperii (1831-39), die na 1877 door E. Mühlbacher, J. Ficker e.a. zijn heruitgegeven en aangevuld: Die Regesten des Kaiserreichs (over 751-1378, met hiaten). De belangrijkste andere verzamelingen zijn die van regesten van pauselijke oorkonden (Regesta Pontificum Romanorum) door Ph.

Jaffé (tot 1197; 2de dr., 2 dln, 1885-88), E. Potthast (over 1178-1304; 2 dln, 1874-75) en P. F. Kehr en A. Brackmann (op topografische grondslag, sedert 1906), van die der Byzantijnse keizers door F. Dölger (Regesten der Kaiserurkunden des oström.

Reiches
, sedert 1924) en de honderden Calendars van Britse of op Groot-Brittannië en Ierland betrekking hebbende stukken, uitgegeven door het Public Record Office te Londen (sedert 1856). De uitgebreidste oorkondencatalogus die op de Nederlanden betrekking heeft is de Table chronologique des chartes et diplômes imprimés concernant l’histoire de la Belgique van A. Wauters (tot 1350; 11 in 13 dln, 1866-1912).

< >