Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

Piotr CHMIELOWSKI

betekenis & definitie

Pools literair-historicus (Zawadyace, Podolië, 19 Febr. 1848 - Lwów 22 Apr. 1904), sedert 1903 professor in de geschiedenis van de Poolse literatuur te Lwów. Van 1867 tot aan zijn dood gaf Chmielowski een groot aantal literair-historische studies uit, o.m. over Mickiewicz (1886, nieuwe ui tg. 1898, 1901), over de Poolse roman (1887-1895) en vooral het heden nog gezaghebbende werk over J.

I. Kraszewski (1888), verder enkele verhandelingen over hedendaagse schrijvers. Hij schreef daarenboven een monumentale geschiedenis van de Poolse letterkunde, Historja literatury polskiej (Warszawa, 6 dln, 1900, 19142). Chmielowski wordt beschouwd als een van de leidende figuren van het „Warschause positivisme”.

Hij bezit er de goede kwaliteiten van, met name de streng wetenschappelijke zin en de gewoonte om de letterkundige feiten te bestuderen in hun historisch en sociaal verband, doch tevens de ernstige tekorten in de aesthetische doctrine en de gewoonte om de behandelde werken tot hun ideologische inhoud en hun morele draagwijdte te herleiden. Zijn beste werk blijft ongetwijfeld een studie over de intellectuele tegenstellingen in de oostelijke grensgebieden van Polen tijdens de regering van Alexander I, onder de titel Liberalisme en obscurantisme in Litauen en Roethenië (Warszawa 1898).PROF. DR C. BACKVIS

Bibl.: volledige bibliografie in: Kor but, Literatura polska, dl IV (19312), blz. 9-12.

< >