Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 04-07-2022

Paul hymans

betekenis & definitie

Belgisch liberaal staatsman (Elsene 23 Mrt 1865 - Nice 9 Mrt 1941), zoon van Louis S. Hymans, was adjunct-bibliothecaris in de Kamer der Volksvertegenwoordigers van 1884 tot 1899, werkte mede aan La Meuse, L’Indépendance Belge, La Liberté, werd advocaat in 1885 en op 21 Aug. 1889 auditeur (op 11 Febr. 1903 lid) van de Hoge Raad voor de Kongo.

De Vrije Universiteit te Brussel benoemde hem in 1897 tot hoogleraar in de parlementaire en wetgevende geschiedenis.Hij bekleedde deze leerstoel tot 1918. In 1900 werd hij tot volksvertegenwoordiger verkozen en stond aan het hoofd der liberale oppositie tijdens de bewogen jaren die Wereldoorlog I voorafgingen. Op 2 Aug. 1914 werd hij tot minister van Staat benoemd, volgde de Belgische regering naar Le Havre, die hem als lid ener delegatie naar Amerika afvaardigde. Na zijn terugkeer werd hij op 18 Jan. 1915 lid van de ministerraad die hem op 28 Febr. 1915 als buitengewoon gezant naar Londen zond. Na het beëindigen zijner zending, werd hij op 12 Oct. 1917 tot minister van Economische Zaken aangesteld. Hij nam dit ambt waar tot 1 Jan. 1918 toen hem de portefeuille van Buitenlandse Zaken werd toevertrouwd.

Zo trad hij op als eerste gevolmachtigde van België op de Vredesconferentie te Versailles in 1919. Hij trachtte er een prioritaire schadeloosstelling, de herziening der verdragen van 1839 (afschaffing der neutraliteit, annexatie van grondgebied, nieuwe regeling der scheepvaart) voor zijn land te verkrijgen. Dank zij de tussenkomst van het hoogste gezag, kon een gedeeltelijke prioriteit verkregen worden. Wat het tweede punt betreft, werd België uitgenodigd besprekingen met Nederland te voeren. In 1920 werd hij aangesteld als een der vertegenwoordigers van België bij de Volkenbond, waar hij zijn land tot 1926 als lid van de Raad en van 1928-1935 als lid van de Vergadering vertegenwoordigde. Van 1924-1925, 1927-1934 en 1934-1935 beheerde hij andermaal het departement van Buitenlandse Zaken en van 1926-1927 dat van Justitie.

Hymans is met Jhr Van Karnebeek in 1925 te Londen de medeondertekenaar geweest van het Belgisch-Nederlands verdrag, dat naderhand door de Eerste Kamer in Nederland werd verworpen. Hij werd in 1936 voor de laatste maal lid van de ministerraad in de regering de Broqueville en verdedigde de integraal-Belgische zelfstandigheidspolitiek, die sedert 1936 algemeen werd aanvaard. Bij het uitbreken van Wereldoorlog II reisde hij naar de Franse Riviera en overleed aldaar. Hij schreef ontelbare bijdragen in dagbladen en tijdschriften en publiceerde een lange reeks historische en politieke werken. Hij was sedert 1917 corresponderend lid van de Société des gens de Lettres de France en werd in 1920 tot lid verkozen van de Académie Royale des Sciences, des Lettres et des Beaux Arts de Belgique.

Bibl. : Bruxelles à travers les âges (Bruxelles 1889 ; 3de deel van H. Hymans) ; Histoire parlementaire de Belgique (van L. Hymans) 1885-1909, Frère-Orban (Bruxelles 1905-1910) ; Portraits, essais et discours (Bruxelles 1914) ; Fragments d’histoire. Impressions et souvenirs (Bruxelles 1940). Volledige bibliografie in Fenaux, blz. 479-487.

Lit.: R. Fenaux: Paul H. (Brussel, 1946).

< >