Duits psycholoog en wijsgeer (Landau, Kurland, 3 Aug. 1862-München 30 Dec. 1915), was van 1887-1894 assistent aan het psychologisch instituut van W. Wundt, doceerde daarna in Würzburg (1894), Bonn (1909) en München (1912).
Behalve door een uitgebreide werkzaamheid op het gebied der filosofie, waar Külpe het critisch realisme verdedigde, is hij vooral bekend geworden als grondlegger van de Würzburger school. Deze richting in de psychologie hield zich bezig met het experimentele onderzoek vnl. van het denken. Külpe’s in 1912 gehouden rede over de moderne psychologie van het denken vormde het uitgangspunt van talrijke voor de psychologie en didactiek vruchtbaar gebleken onderzoekingen.Bibl.: Grundriss der Psychologie (1893); Die Realiserung. Ein Beitrag zur Grundlegung der Realwissenschaften (dl I, 1912; dl II en III uitgeg. d. A. Messer 1920-1923); Über die moderne Psychologie des Denkens (1912); Vorlesungen über Psychologie (uitgeg. d. K. Bühler, 1920). Uitv. bibl. in: Jahrbuch der Münch. Ak. 1916.
Lit.: M. Grabmann, Der krit. Realismus O. K.’s, in: Philos. Jahrb. (1916); P. Bode, Der krit. Realismus O. K.’s, diss. Berlijn (1928); H. Scholz, Sachverhalt - Urteil - Beurteilung in der K.’sche Logik, diss. Leipzig (1932).
