Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Oswald ernald MOSLEY

betekenis & definitie

Sir, 6de baronet, Brits politicus (Londen 16 Nov. 1896), werd opgeleid in Sandhurst, diende als officier in Wereldoorlog I en kwam in 1918 als conservatief in het Lagerhuis. Weldra verliet hij zijn partij, om in 1924 lid van de Labour Party te worden.

MacDonald nam hem in Juni 1929 in zijn kabinet op als kanselier van het hertogdom Lancaster. In Mei van het volgende jaar nam hij zijn ontslag wegens een conflict over de werkloosheidsbestrijding. In Mrt 1931 kwam hij nu met een eigen partij, de „New Party”, voor de dag, die Labour scherp critiseerde. Hij werd nu uit laatstgenoemde partij gezet en verloor in hetzelfde jaar zijn parlementszetel. Zijn partij nam nu elementen van Fascisme en Nationaal-Socialisme in haar program op en de naam werd veranderd in „British Union of Fascists”. Na de dood van zijn eerste vrouw (1933), een dochter van Lord Curzon en gedeeltelijk van Joodsen bloede, ontwikkelde hij zich ook in antisemietische richting, wat hem een deel van zijn aanhangers (Lord Rothermere) kostte.

Tijdens Wereldoorlog II voerde hij een heftige agitatie tegen de oorlogspolitiek der regering. Als gevolg werd de partij verboden en Mosley in Mei 1940 gearresteerd. Eerst in Nov. 1943 kwam hij weer vrij. Na de oorlog hervatte hij zijn activiteit. In Febr. 1948 richtte hij de „Union Movement” op, die als voornaamste doelstelling de Europese eenheid, gebaseerd op Brits-Duitse broederschap, propageert.Bibl.: The Greater Britain (1932).

Lit.: Gustav Plessow, Britisch-fascistische Literator, in: Anglia, Beiblatt, dl 46 (1935), pag. 84-89.

< >