zijn een volk behorend tot de groep der Oost-Finnen. Zij noemen zichzelf Erzja en Moksja en wonen in Rusland ten Z.W. van de grote bocht in de Wolga.
In de 7de tot 9de eeuw n. Chr. werd de samenhang met de West-Finnen in het tegenwoordige Finland verbroken door het opdringen van Slavische stammen. Reeds in de 12de eeuw werden zij schatplichtig aan de Russen, die in 1172 hun hoofdstad Abramow Gorod (later Nisjnij Nowgorod, thans Gorki) veroverden. In 1229 werd deze stad tijdelijk heroverd door hun vorst Poergas, die later hulp zocht bij de opdringende Mongolen, onder wier heerschappij zij een vrij grote onafhankelijkheid behielden. Toen in de 16de eeuw het rijk van de Gouden Horde was bezweken, kwamen zij weder onder Russische heerschappij. Tegen de pogingen der Tsarenregering hen tot het Christendom te bekeren boden zij krachtig verzet: geestelijken werden gedood en kloosters verbrand.
In de 18de eeuw werd echter de bekering met geweld doorgezet. Het gevolg van de Russische politiek was, dat de Mordwinen zich over een zeer groot gebied verspreidden, zodat talrijke Russische boeren zich als kolonisten in hun land konden bevestigen en veel van hun grond in bezit namen. Hoewel de Russische revolutie van 1917 bij hen weinig of geen weerklank vond en een nationaal bewustzijn goeddeels ontbrak (bijna alle Mordwinen waren analphabeet en hun welvaart uiterst gering), werd 30 Jan. 1930 een „Mordwinisch gebied” geformeerd, dat op 20 Dec. 1934 werd omgezet in een autonoom gebied (Mordwinenrepubliek). Het Mordwiens, behorend tot de Fins -Oegrische talen, valt uiteen in twee dialecten, het Erzja en het Moksja; resp. te Oeljanowsk in 1920 en te Penza in 1924 verschenen daarin de eerste kranten in Cyrillisch schrift. Er bestaat thans een vrij uitgebreide literatuur op letterkundig en technisch gebied.Lit.: H. Paasonen, Mordwin. Lautlehre (Helsinki 1903); Idem, Mordwin. Chrestomathie (ald. 1909); E. Lewy, Mordw. Märchen im erzjan.
Dialekt (1931); M. J. Jewsewjew, Beginselen v. d. Mordw. grammatica, 2de dr. (Moskou 1931); Idem, Mordw.Russ. woordenboek (ald. 1931); M. N. Koljadenkow en N.
F. Tsyganow, Erzja-Russ. woordenboek (Moskou 1949); B. Spuler, Die Mordwinen, in: Zeitschr. d. deutschen Morgenländischen Ges. G (1950/’51), blz. 90 e.v. met uitv. lit.opg. Vgl. W.
K. Matthews, Languages of the U.S.S.R. (Cambridge 1951).
