Russisch dichter (Moskou 15 (3) Oct. 1814 - Pjatigorsk, Kaukasus, 27 (15) Juli 1841), was korte tijd student te Moskou, bezocht van I832-’34 de cadettenschool te St Petersburg en werd cornet bij de lijfgarde. In 1837 schreef hij een hartstochtelijk verontwaardigd gedicht Op de dood van Poesjkin; hierop werd hij naar de Kaukasus verbannen, doch kreeg na een jaar gratie.
Wegens een duel nogmaals verbannen werd hij in de Kaukasus gedood in een duel met zijn vroegere vriend Martinow.Lermontow behoort tot de volgelingen van Poesjkin. Geniaal, trots, eenzelvig en romantisch vertoont hij overeenkomst met Byron, wiens invloed hij onderging. Zijn verbittering en mensenhaat waren echter geen pose, maar het gevolg van zijn onvrede met despotisme, censuur en intrigues. Gekluisterd aan eigen boosheid en eenzame genialiteit schreef hij de diep bewogen grote gedichten Mijn Demon (1829-’41) en Mtsyri (De Novice). Zoals Poesjkin met Onegin gaf Lermontow een beeld van zijn leven in de beroemde roman Een held van onze tijd (1839, Ned. vert. 1939), de eerste psychologische roman der Russische letterkunde, waarmee hij zijn meester overtrof.
Bibl.: Ismael Bey; Hadzi-Abrek (1833); Lied van de tsaar Iwan Wassiljewitsj, zijn lijfwachter en de moedige koopman Kalasjnikow (1838).
Lit.: goede Duitse vertalingen van L’s poëzie door Fr. M. von Bodenstedt (i8i9-’92), belangrijk doordat zij L. in het Westen introduceerden. E. Duchesne, M. J. L., sa vie et ses œuvres (1910) ; N. L. Brodskij. M. J. L. (Moskou 1945)
