Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

Michaël EMINESCU

betekenis & definitie

(Ipoteşti 15 Jan. 1850 - Boekarest 15 Juni 1889), is de grootste en merkwaardigste dichter, die Roemenië tot nog toe gekend heeft. Geboren in de Boekowina, waaruit zijn oorspronkelijke familienaam nog stamde (Eminovici), gaat hij eerst in Czernowitz op school.

Maar hij is een ongedisciplineerd leerling en reist enige malen met rondtrekkende toneeltroepen mee. Op zijn 16de jaar ziet hij zijn eerste gedichten in het tijdschrift Familia gepubliceerd. Hij studeert — of liever gezegd, loopt wat college — eerst in Wenen, waar Johan Slavici hem helpt en aanmoedigt, later in Berlijn en Jena. Daar leert hij de Duitse letterkunde (Lenau) en wijsbegeerte (Schopenhauer) kennen, die hem vormen. Deze invloed onderscheidt hem van de meeste andere Roemeense schrijvers, die hun letterkundige opvoeding in Frankrijk of Italië ontvingen. In 1874 geeft men de jonge en reeds bekende dichter een plaats als directeur van de bibliotheek te Jassy, het volgende jaar als schoolopziener, doch hij verkiest de journalistiek en Boekarest, waar hij in 1876 redacteur van het conservatieve dagblad Timpul (de Tijd) wordt. Dit is de periode van zijn beste gedichten en artikelen, totdat hij in 1883 een eerste aanval van krankzinnigheid krijgt, de ziekte die hem, met tussenpozen van herstel, naar het graf zal slepen.Het œuvre van Eminescu is buitengewoon veelzijdig. Men vindt er natuurbeschrijvingen en liefdesgedichten, die duidelijk door de volkspoëzie geïnspireerd zijn (bijv. Ce te legeni, codrule, Wat wieg je, woud), andere met filosofische inslag, zoals het lange gedicht Luceafărul (de Avondster), weer andere waarin hij zijn traditionalistische en pessimistische levensvisie tot uiting brengt (Epigonii). Vele zijn door zijn grote liefde, de dichteres Veronica Micle, geïnspireerd. We bezitten ook van hem een sprookje (Sărmanul Dionis, de arme Dionisius) en een novelle (Făt Frumos din lacrimă, de Sprookjesprins uit de traan), maar hij munt uit als lyricus en politicus. In deze laatste hoedanigheid is hij een van de belangrijkste voorlopers geweest van de nationalistisch-traditionalistische en anti-semietische stroming. Als lyricus is zijn invloed enorm en het „eminescianisme” heeft zijn stempel op de meeste jongere dichters gedrukt, al bereiken weinigen zijn muzikaliteit en volmaaktheid van uitdrukking. Zoals Alecsandrl te vergelijken was met Victor Hugo, zo zou men Eminescu als de Roemeense Baudelaire kunnen beschouwen.

PROF. DR M. VALKHOFF

Bibl.: Uitg. zijner werken in 4 dln door Cretu (1939). Vertalingen van de gedichten: Frans door L. Barral (Paris 1934); Duits door Konrad Richter (Jena 1937); Engels door E. S. Pankhurst en I. O. Stefanovici, met een voorrede van Bernard Shaw (London 1930); Italiaans door Ramiro Ortiz (Firenze 1928).

Lit.: J. Scurtu, E.’s Leben u. Prosaschriften, diss. Leipzig (1903); N. Zaharia, M. E. (Bucuresti 1912, herdr. 1923); F. Lang, E. als Dichter u. Denker (1928); T. Vianu, Poezia lui E. (Bucuresti 1930); J. Bouwman, M. E. in: Vragen des tijds LVI, 2 (1930); G. Calinescu, Viata lui M. E. (2de dr. 1933); Ch. Cardas, Vieata lui M. E. (Bucuresti 1939).

< >