Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

KOBELL

betekenis & definitie

Nederlands schildersgeslacht uit Rotterdam uit de tweede helft van de 18de en uit het begin van de 19de eeuw, waartoe behoren:

Hendrik jr (Rotterdam 13 Sept. 1751 - 3 Aug. 1779), oorspronkelijk door zijn vader voor de handel bestemd. Een zakenverblijf in Engeland nam hij te baat om zijn opleiding als kunstenaar voort te zetten. Hij exposeerde in 1770 in de Free Society te Londen, studeerde vervolgens aan de Amsterdamse tekenacademie en was medewerker van Dirk Langendijk. Hij leerde de verzamelaars Jac. de Vos en Corn. Ploos van Amstel kennen, die veel tekeningen van hem kochten. Naar zijn tekeningen en aquarellen, vnl. riviergezichten voorstellend, was steeds veel vraag. Zij dienden als voorbeeld voor de gravures van Sallieth, Punt, van der Meer, S. Fokke, Jurriaan, Cootwijk, Brookshaw en Watson. Hij vervaardigde tevens levendige en eenvoudige etsen.

Jan I, broeder van de vorige (Rotterdam ged. 6 Aug. 1755 - 16 Juli 1833), was van 1793-1795 in Gouda werkzaam. Hij was vooral graveur en tekenaar. Vervaardigde portretten en copieën naar oude meesters.

Jan II, bijgenaamd de Utrechtse, zoon van eerstgenoemde (Delfshaven ged. 8 Nov. 1778 Amsterdam 23 Sept. 1814), werd opgevoed in het Jansenisten weeshuis te Utrecht en werd daarom de Utrechtse Kobell genoemd. Hij was een leerling van de dierenschilder W. G. van der Wall. Evenals zijn vader was hij een vroegrijp talent; hij schilderde reeds in 1795 wandversieringen voor de Regentenkamer van het weeshuis. Van 1810-1812 vertoefde hij in Parijs, waar hij o.a. in het Louvre „De Stier” van Paulus Potter copieerde, die door Napoleon naar Parijs vervoerd was. Tijdens zijn leven was hij zeer gewaardeerd. Hij was een schilder van zorgvuldig uitgevoerde landschappen met vee, onder invloed van Paulus Potter.

Jan III, bijgenaamd de Rotterdamse, zoon van Jan I (Rotterdam 13 Apr. 1800 - 8 Nov. 1838), was een leerling van zijn vader. Hij was schilder etser en lithograaf van landschappen met vee.

Anna, zuster van de vorige (Gouda ged. 17 Sept. 1790 - Rotterdam 7 Sept. 1847), tekende, etste en vervaardigde lithografieën.

DR D. HANNEMA

Lit.: J. Immerzeel, De levens en werken van de Hollandsche en Vlaamsche Kunstschilders enz. (Amsterdam 1842); Christiaan Kramm, De levens en werken der Hollandsche en Vlaamsche Kunstschilders enz. (Amsterdam 1857); G. H. Marius, De Hollandsche schilderkunst in de 19de eeuw (’s-Gravenhage 1913); F. M. Huebner, De Romantische Schilderkunst in de Nederlanden (’s-Gravenhage 1941); F. A. Scheen, Honderd Jaren Nederlandsche Schilder- en Teekenkunst (Den Haag 1946); Catalogus van Aquarellen en Teekeningen uit het Legaat Montauban van Swijndregt in het museum Boymans te Rotterdam (1944).

< >