Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

KELP

betekenis & definitie

of varec is de benaming voor verschillende bruinwieren (z algen), die sinds het begin van de 18de eeuw in Schotland gebruikt werden voor de winning van soda en jodium. De naam is algemeen geworden en wordt vooral gebezigd voor de grote bruinwieren Laminaria potatorum, Nereocystis Luetheana en Macrocystis pyrifera. Het zijn zeewieren, die op rotsige kusten van Californië onder water groeien en tot 50 m lang kunnen worden.

Ze worden met motorschuiten geoogst en gebruikt voor de verwerking tot alginaten, d.z. hydrophiele, gomachtige colloïden; deze industrie heeft haar ontstaan te danken aan de jodium-bereiding uit deze wieren, waarbij als bijproduct een stof ontstond met hoge colloïdale eigenschappen, het alginezuur, een droge, enigszins vezelige stof, die bij hydrolyse alleen pentosen geeft. Jaarlijks worden tegenwoordig in de V.S. meer dan twee millioen pounds gemaakt. De alginaten worden gebruikt bij de bereiding van cake, roomijs en chocolade-melk; voor het opromen van latex, in de tandpasta-industrie en in de textielindustrie voor de bereiding van een synthetische vezel; deze vezel is echter in zeepwater snel oplosbaar en wordt alleen in bepaalde dure weefsels verwerkt door uiterst fijne en daardoor tere garens, bijv. van wol, met alginaatdraad te twijnen, en daarna te weven; ten slotte lost men de alginaatdraden op en verkrijgt op deze wijze weefsels met een zo gering gewicht, als zonder gebruik van de alginaatdraad niet mogelijk zou zijn.DR A. KLEINHOONTE

Lit.: Mantell, The Water Soluble Gums (Manhasset New York 1947), blz. 105-119.

< >