Spaans dramaturg (Mexico 1581 ? - 4 Aug. 1639), studeerde aanvankelijk in Mexico, later (van 1600-1605) te Salamanca. Daarna vestigde hij zich te Sevilla, waar hij de advocatenpraktijk uitoefende.
In 1608 keerde hij naar Amerika terug. In 1615 vinden wij hem weer in Spanje. In 1626 werd hij benoemd tot lid van de „Consejo de Indias”. Hij had veel vijanden onder de literatoren van zijn tijd (Lope de Vega, Cristóbal Suarez de Figueros), die zich niet ontzagen hem wegens zijn mismaaktheid — Alarcón was een bultenaar — te bespotten. In 1628 en 1634 verschenen zijn dramatische werken, ruim dertig in totaal, een gering aantal voor een Spaans dichter. De kwaliteit van zijn oeuvre doet echter niet onder voor die van het werk van zijn tijdgenoten. Integendeel, Alarcón onderscheidt zich van hen door de sterke karakters, die hij schiep. Zijn stukken kenmerken zich door een levendige dialoog. Van alle dramatische auteurs van de 17de eeuw doet Alarcón het modernst aan en zijn werken zijn het, die zich nog altijd het vlotst laten lezen. In zijn comedia’s bestrijdt hij ondeugden, zoals liegen, kwaadspreken, ondankbaarheid en onstandvastigheid, of verheerlijkt hij deugden. Menéndez y Pelays heeft Alarcón den Spaansen Terentius genoemd. Corneille’s „Le Menteur” is een bewerking van La Verdad sospechosa van Alarcón.Lit.: L. Fernandez-Guerra y Orbe, Don Juan Ruiz de Alarcón (Madrid 1871); F. Rodrlguez Marin, Nuevos datos para la biografia del insigne dramaturgo D. J. R. de A. (Madrid 1912); P. Henrlquez-Urena, D. J. R. de A. (Méjico 1914); C. Vazquez Arjona, Elementos autobiograficose ideológicos en el teatro de A. (Revue hispanique LXXIII, 1928, blz. 557-615).
