schrijver van het grote Engelse martelaarsboek (Boston, Lincolnshire, 1517 — Londen 18 Apr. 1587), studeerde in Magdalen College te Oxford, week wegens de geloofsvervolging onder Mary uit naar Straatsburg, waar hij, op aansporen van Lady Jane Grey, aan een martelaarsgeschiedenis arbeidde vooral handelend over de tijd van Wiclef en Hus. Zo ontstond de eerste schets onder de titel Commentarii rerum in Ecclesia gestarum maximarumque per totam Europam persecutionum a Wiclevi temporibus ad hanc usque aetatem descriptio (1554).
Hierna verbleef hij een tijdlang te Frankfort, waar hij in de vluchtelingengemeente moeite deed om een verzoening tussen Anglicanen en strenge Calvinisten tot stand te brengen. In 1555 werkte hij als conrector onder Oporinus te Basel, vanwaar hij tolerantie pleitte bij de koningin. In 1559 keerde hij, met zijn werk gereed, naar Engeland terug, werkte vooreerst als predikant te Londen in vrij puriteinse geest, verwierf een praebende te Salisbury en deed in 1563 zijn Actes and Monuments of these latter and perillous Days bij John Day te Londen verschijnen. Het boek werd gretig gelezen, doch ook fel bestreden, zoals in de anonieme „Dialogi sex” (1566), waarop hij een nieuwe uitgave bezorgde: Ecdesiastical History, containing the Actes and Monuments of Things passed in every Kinges Time (1570), dat op koninklijk bevel in elke collegial church ter lezing aanwezig moest zijn. Niettemin, toen Foxe in 1575 voor twee Nederlandse Anabaptisten bij koningin Elizabeth genade bepleitte, werd hij niet verhoord en werden dezen op Smithfield verbrand. Het grote historiewerk van John Foxe is als bron voor de geschiedenis van de Engelse Reformatie van de grootste betekenis (laatste herdruk in 8 dln, 1877).PROF. DR J. N. BAKHUIZEN VAN DEN BRINK
Lit.: J. F. Mozley, J. F. and his Book (1940).
