juister Jan Joests of Joesten(Joosten), Nederlands schilder van Duitse origine (Wezel ca 1455 - Haarlem 1519), is een van de belangrijkste figuren uit de overgangsperiode van Gothiek naar Renaissance. In het bijzonder zijn in zijn werk Haarlemse invloeden waar te nemen.
In 1505 kreeg hij opdracht de deuren te schilderen van het hoogaltaar van de St Nicolaaskerk te Kalkar. Dit omvangrijke werk, dat in 20 panelen het leven van Christus verbeeldt, kwam in 1508 gereed en bevindt zich nog ter plaatse. Een ander groot altaar (op naam van „Juan de Holanda”), bestaande uit 8 panelen, voorstellend een Mater Dolorosa met links en rechts de Zeven Smarten van de H. Maagd en in 1505 geschilderd voor de kathedraal van Palencia in Spanje, wordt hem door Friedländer en Hoogewerff toegeschreven; de bisschop Juan de Fonseca had daartoe tijdens zijn verblijf te Brussel de opdracht verleend. Jan Joest toont zich een voortzetter van Geertgen tot Sint Jans. Hij is realistischer, werkt met meer licht en donker.
Niet zo ingetogen als zijn Haarlemse voorganger, is hij vrijer en forser van opvatting. In Keulen, Antwerpen en Haarlem is zijn invloed waar te nemen in het werk van Joos van Cleve, de Meester van Frankfort en Jan van Scorel (altaar in Obervellach). Barth. Bruyn was zijn schoonzoon en leerling.Lit.: G. Justi, Miscellaneen aus drei Jahrh. span. Kunstlebens, I (1908), over het altaar in Palencia, door hem aan Jan Mostaert toegeschreven; M. J. Friedländer, in: Repertorium für Kunstwiss. XXXII (1909); Idem, Die altnied.
Malerei (Leiden 1934); G. J. Hoogewerff, De N. Ned. schilderk. II (’s-Gravenhage 1937)» V (i947); G. P.
Baudisch, Jan Joest v. K. (Bonn 1940).
