Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

HATSJEPSOET

betekenis & definitie

Egyptische koningin der 18de dynastie (15de eeuw v. Chr.), gemalin van Tothmes III*, de rechtmatige koning, die zij ca 20 jaar lang op de achtergrond wist te houden, gedurende welke tijd zij dus optrad als regerende koningin, een zeldzaamheid in Egypte en volgens de dogmatiek van het koningschap eigenlijk ongeoorloofd.

Vermoedelijk was zij wel als dochter van Tothmes I en diens hoofdgemalin de draagster van het goddelijk recht op de troon. Het is vaak voorgekomen in de Egyptische geschiedenis, dat een prins van geringeren bloede of zelfs iemand van niet-koninklijke afkomst het recht op de troon verwierf of verstevigde door een dergelijke erfprinses te huwen. Zo moest ook Hatsjepsoet achtereenvolgens haar stiefzoon Tothmes III door haar huwelijk legitimeren.Slechts is zij blijkbaar niet tevreden geweest met deze bescheiden rol en is het haar gelukt lange jaren zelf te regeren. Haar naam leeft vooral voort door haar grote bouwwerken. Het belangrijkste is de dodentempel van Dẽr-elbahri*, waarvan de goed bewaarde reliëfs haar goddelijke geboorte afbeelden; verder o.a. een grote expeditie naar het wierookland Poent. In Karnak is de door haar opgerichte obelisk* de imposantste van alle (29½ m hoog). Gunstelingen (vooral de architect Senmoet) speelden onder haar bewind een grote rol. Na haar natuurlijke of gewelddadige dood liet Tothmes III overal haar beelden vernielen en haar naam wegbeitelen, om ook na de dood haar te treffen, die hem zolang tot dadenloosheid gedoemd had (z Egypte, geschiedenis).

Lit.: K. Se the, Das Hatshepsut-Problem (Abh. Preuss. Ak. Phil.-hist. KI. nr 4, Berlin 1932); Edgerton, The Thutmosid Succession (Stud.

Anc. Oriënt. Civiliz. Chicago 1933); M. Werbrouck, Le temple d’H. k Deir el Bahari (Bruxelles 1949).

< >