een bewerking van de pas gevangen haring, om deze vis te verduurzamen. Men maakt een insnijding onder de linkerkieuw en verwijdert de ingewanden.
Algemeen wordt Willem Beukelsz.* van Biervliet voor de uitvinder gehouden (14de eeuw), maar voor deze bewering (afkomstig van de Gentse schrijver Marcus van Vaernewyck, 1565, en in poëtische vorm door Jacob Gats gepopulariseerd) ontbreekt elk historisch bewijs. Reeds in het begin der 14de eeuw werd de in de Oostzee gevangen haring op het schiereiland Schonen door vrouwen („gelleconen”) gekieuwd of gekaakt. In het begin der 15de eeuw begonnen ook de Vlamingen en Zeeuwen de kunstbewerking, die voor de ontwikkeling van de handel grote gevolgen zou hebben, toe te passen. Zo wordt in de stadsrekeningen van Blankenberghe (1407) gesproken van de „nieuwe maniere van soutene ofte kaeckene”. De mogelijkheid bestaat, dat de Zeeuwse en Vlaamse vissers ca 1400 als eersten begonnen de haring op zee te kaken, of dat zij een verbeterde methode, volgens welke de vis minder werd beschadigd, invoerden.j. z. KANNEGIETER
Lit.: J. Nanninga Uitterdijk, De haringvangst van Kampen op Schonen in de 14de eeuw (Bijdr. Gesch. Overijs. XI, 1896, blz. 323); A. Beets, Gellecone (Tijdschr. voor Nederl.
Taal en Letterk. LV, 1936, blz. 297); J. Z. Kannegieter, De kunst van haringkaken (Algem. Handelsblad, 2 Aug. 1935).
