is de naam van het werktuig, dat gedurende de Franse Revolutie werd ingevoerd om ter dood veroordeelden te onthoofden. Reeds in de 13de eeuw maken keuren, o.m. de oude Costuymen van Brussel en Dendermonde melding van het afslaan van het hoofd door middel van een soort valbijl.
Dit toestel bestond uit twee door een dwarsbalk verbonden staande balken, waartussen zich in gleuven een zware, van onderen aangescherpte plank, later een scherp mes, bevond, dat met kracht op de nek van de daaronder gelegen veroordeelde neerkwam. Het was vooral in Italië onder de naam „Mannaia” in gebruik (vandaar de benaming „op zijn Italiaans onthoofden”), maar ook in Duitsland (een beroemde houtsnede van Lucas Cranach de Oudere bewijst het), in Engeland (waar het bekend stond als „Scottish maiden”) en ,in Frankrijk (waar het de naam droeg van „Doloire”) was het bekend.Gedurende de Franse Revolutie werd het toestel verbeterd door de geneesheer Joseph-Ignace Guillotin (1738-1814), die het rechte mes verving door een bijl met convexe snede, zodat het tegelijkertijd hakte en sneed. Op 20 Mrt 1792 werd het door de Wetgevende Vergadering officieel ingevoerd.
Lit.: G. Lenotre, La Guillotine et les exécuteurs criminels pendant la Révolution (Paris 1932); Sedillot le jeune, Réflexions historiques et physiologiques sur le supplice de la Guillotine (Paris 1795).
