(Castel Sant’Angelo), grafmonument van keizer Hadrianus (Moles Hadriani), opgericht buiten de oude stad Rome aan de rechteroever van de Tiber, onder Hadrianus begonnen en onder zijn opvolger, keizer Antoninus Pius, in het jaar 139 voltooid, de begraafplaats der Romeinse keizers van Hadrianus tot Caracalla (gest. 217). Het monument, dat ca 50 m hoog was, bestaat uit een vierkante onderbouw en een ronde bovenbouw, die door een aarden pyramide werd bekroond.
Oorspronkelijk was het rijk met marmer en standbeelden versierd. Bij de belegering van Rome door de Goten onder Witiges (in 537) werd de Engelenburg als een vesting gebruikt. In 590 verscheen de aartsengel Michaël boven het monument aan paus Gregorius de Grote; om die reden werd in het gebouw voor de aartsengel Michaël een kapel gebouwd en op die wijze werd het als Engelenburg bekend. De bronzen engel, die thans het gebouw bekroont, een werk van Verschaffelt, is daar eerst in 1752 geplaatst.Van 923 tot 1901 heeft de Engelenburg dienst gedaan als de citadel van Rome. Onder paus Alexander VI, ca 1500, werd de versterking gemoderniseerd en een verbindingsgang aangelegd met het pauselijk paleis van het Vaticaan, die nog bestaat. Beroemd is de verdediging van het kasteel onder Benvenuto Cellini (in 1527) tegen de troepen van keizer Karel V. Onder de pausen Urbanus V en Pius IX zijn de versterkingswerken nog uitgebreid. Sedert 1911 is de Engelenburg als een museum ingericht. Door een brug, de Ponte Sant’Angelo, is de Engelenburg met de linkeroever van de Tiber verbonden; sedert de 17de eeuw is deze brug versierd met grote figuren van engelen.
Lit.: E. Rodocanachi, Le château de Saint-Ange (1909).
