of Agbatana is de bij Griekse schrijvers optredende vorm van de Oudperzische stedennaam Hagmatana (betekent: plaats van samenkomst). In het boek Ezra vindt men de vorm Achmeta en de moderne Perzische naam van de stad is Hamadan. Zij ligt in Medië in de vlakte ten N. van de berg Elwend, aan de oeroude verkeersweg van Babylonië naar Noord- en Oost-Perzië.
Daar de nieuwe stad op de oude gebouwd is, heeft men er tot nu toe geen opgravingen kunnen doen. Volgens Herodotus koos de Mediër Dejokes haar tot hoofdplaats en omringde haar met muren (omtrek buitenste muur 48 km). In de burcht binnen de zevende muur verhieven zich de zonnetempel en het koninklijk paleis, waarvoor men alleen ceder- en cypressenhout gebruikt had, terwijl de zuilen en plafonds met goud en zilver waren belegd. Deze beschrijving is wellicht overdreven. Na de val van het Medische rijk bleef Ekbatana een stad van belang; ook de Achaemenieden hebben er paleizen gebouwd, waarvan in de laatste tijd verschillende spijkerinscripties van Darius I, Xerxes en Artaxerxes II zijn te voorschijn gekomen. Er is in 1929 zelfs een inscriptie op een gouden plaat gevonden, die, volgens de inhoud, van Darius’ grootvader Ariaramnes (dus ca 600 v. Chr.) afkomstig is, maar waarvan de echtheid in twijfel wordt getrokken. In een nis in de berg Elwend zijn ook nog kleinere inschriften van Darius en Xerxes. Zelfs nadat Ekbatana door Alexander de Grote en Seleucus (Nikator) geplunderd was, vond Antiochus er daken, met zilveren platen belegd. De vorsten der Parthen hielden er hun zomerverblijf. Ook nu nog worden te Hamadan veel Perzische oudheden gevonden (behalve de genoemde inschriften nog een zeer oud beeld van een leeuw). De Perzische Israëlieten beschouwen deze stad als het Susa van de Bijbel, zodat men er zelfs de graven van Esther en Mordechai aanwijst. Hamadan is ook in Mohammedaanse tijden een belangrijke stad gebleven en telde aan het begin van de 20ste eeuw ca 20 000 inw., onder wie ca 10 pct Joden. Daar bevindt zich ook het graf van Avicenna. Tegenwoordig is de stad een belangrijke schakel in het transcontinentale autoverkeer.
