Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

DYNAMICA

betekenis & definitie

is dat gedeelte van de mechanica, dat zich bezig houdt met de beweging der materie onder invloed van krachten. Het eenvoudigste geval vormt een stoffelijk punt met massa m onder invloed van een kracht K met componenten X, Y en Z. Hiervoor geeft de grondwet van de dynamica:

K = mȑ in vectorvorm, of in componenten:

X = md2x/dt2, Y = m d2y/dt2, Z = m d2z/dt2.

Voor een stelsel van punten en voor vaste lichamen heeft men uit deze vergelijkingen (die wel naar d’Alembert genoemd worden) andere vormen afgeleid, bijv. die van Lagrange, Hamilton, Euler. Ook de dynamica der vloeistoffen (hydrodynamica), gassen (aërodynamica) en elastische lichamen (elasticiteitsleer) berust op dezelfde grondslagen.

Naast de hoofdbegrippen der dynamica: beweging, kracht en massa, heeft men een aantal daarvan afgeleide begrippen ingevoerd, waarvan de voornaamste zijn: de arbeid (= scalair product kracht maal weg), het (kinetische) arbeidsvermogen (= halve massa maal kwadraat snelheid), de hoeveelheid van beweging (= massa maal snelheid), stoot (= kracht maal tijd) en de werking (= energie maal tijd), terwijl men voorts herhaaldelijk getracht heeft, algemene formules, wetten of beginselen op te stellen, waaruit de bewegingsvergelijkingen kunnen worden afgeleid, welke formuleringen van zeer verschillende strekking zijn (zie arbeidsvermogen; zwaartepuntswet; Alembert; kleinste werking, beginsel van de; Hamilton, beginsel van; Jacobi, vergelijking van; draaiing; tolbeweging; mechanica; trillingen, grafostatica).

< >