Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

DORTMUND-EEMS-KANAAL

betekenis & definitie

is de waterweg, die in de jaren 1892-1899 van Dortmund over Henrichenburg, Münster en Bevergern naar het oude Eems- of Hanekenkanaal gegraven werd, welk laatste op hetzelfde niveau als het Dortmund-Eems-kanaal werd gebracht. Dit laatste volgende komt het bij Meppen in de gekanaliseerde, bij Herbrum in de vrije Eems, vanwaar een zijkanaal naar Emden leidt.

De lengte van het kanaal bedraagt (met inbegrip van het Eemspand) 267 km, het aantal sluizen, (met een hydraulische scheepslift of „Schiffshebewerk” bij Henrichenburg en de zeesluis bij Emden) 20. De bodembreedte van het kanaal is 14-18 m, de diepte 2,5-3 m. De scheepslift bij Henrichenburg ligt 16 km van Dortmund en brengt de schepen, zonder dat zij het water verlaten, in ongeveer 20 minuten, van een hoogte van ca 70 m op een van ca 56 m. Het kanaal werd 11 Aug. 1899 door keizer Wilhelm II geopend, doch is later verbeterd. Het kanaal is thans bevaarbaar voor schepen van 1000 ton (voorheen slechts voor schepen van 600 ton); een Rijnschip van 600-1000 ton wordt ook wel Dortmund-Eems-kanaalschip genoemd. Het Dortmund-Eems-kanaal was de eerste grote kunstmatige waterweg in het binnenland van Duitsland en vnl. voor het vervoer van kolen naar de Eemshavens en Wilhelmshafen van groot belang. In 1937 passeerden aan de sluis te Münster 28.549 schepen (16,1 mill. t. laadv.), aan de sluis te Herbrum 17.797 schepen (8,5 mill. t. laadv.). Bij Henrichenburg-Herne sluit zich bij het kanaal aan het in 1913 geopende Rijn-Hernekanaal; bij Bevergern op het Mittellandkanaal, bij Herbrum op het Küstenkanal.De afmetingen van de op het Dortmund-Eemskanaal toegelaten schepen zijn bepaald op een lengte van 67 m, een breedte van 8,20 m en een diepgang van 2 m.

Lit.: W. Paxmann, Die Bedeutung des Dortmund-Emskanals (1930).

< >