genoemd naar Christian Johann Doppler (Salzburg 29 Nov. 1803 - Venetië 17 Mrt 1853), hoogleraar te Praag, Chemnitz en Wenen — heeft betrekking op de verandering van het waargenomen trillingsgetal bij beweging der trillingsbron of van de waarnemer. De toon schijnt bij verplaatsing van de geluidsbron naar de waarnemer hoger te zijn en wel des te meer, naarmate de snelheid groter is.
Beweegt de geluidsbron zich van de waarnemer af, dan is het omgekeerde het geval.Op het ogenblik, dat een sneltrein een tussenstation passeert, hoort een waarnemer op het perron de toon der stoomfluit dalen. Is de snelheid van de trein 16 m, die van het geluid 340 m per sec, dan volgt uit de gegeven formules voor beide trillingsgetallen een interval van 9/8 , de daling bedraagt dus ongeveer een hele toon.
Het effect treedt ook op bij lichttrillingen en verraadt zich, doordat de bij een bepaald element behorende spectraallijnen in het spectrum iets zijn verschoven. Bij nauwkeurig spectroscopisch onderzoek is gebleken, dat het licht van een aantal vaste sterren een afwijking vertoont, die veroorzaakt wordt door een beweging der ster in de richting der aarde. Uit de verplaatsing der lijnen in het spectrum is de snelheid te berekenen, waarmee de ster zich van ons af beweegt, of waarmee zij naar ons toe komt (zie sterrenkunde).
