is de vierde letter van het alphabet. Het, Latijnse, teken D stamt uit de Griekse Δ (delta), waarvan de oudere vorm ⊳ of 🚩 door omkering uit ⊿ is ontstaan.
Dit laatste teken is de Phoenicische ⏶ . Het heette daleth „deurvleugel”, een betekenis die geen verband houdt met de vorm van het teken, daar deurvleugel overal vierhoekig is geweest (Bauer in: Der alte Oriënt, dl 36, 1937). De kleine letter d is ontleend aan het Karolingische minuskelschrift (d). (z a).Als getal</i> hebben de Grieken Δ in dubbele betekenis gebruikt, nl. eerst voor tien (deka), later op voorbeeld van de Phoeniciërs voor vier. Het Latijnse D = 500 heeft met de letter niets dan de vorm gemeen en is de helft van CI) = 1000. In de muziek</i> is d de tweede toon van de toonschaal, waarvan C (ut, do) de grondtoon is, ook wel re genoemd; het teken ter aanduiding van die toon; de toonschaal, waarvan D de grondtoon is. Op de Duitse rijksmunten duidt zij aan, dat deze te München geslagen zijn, op oude Pruisische, dat zij te Aurich, op nieuwere, dat zij te Dusseldorp, op Oostenrijkse, dat zij te Graz, op Franse, dat zij te Lyon geslagen zijn.
Afkortingen:
D. op Romeinse inscripties = Decimus, Deo, dies, divus, decretum, decuria(o), dominus(a), dictator, dux, enz.;
D. voor juristen = Digesta (Pandekten);
D. in de handel = Debet;
D. voor namen betekent: don, dom, in het Engels dean;
D. of Dr = doctor;
D. of Ds = Dominus, heer, predikant;
D. op Franse geldrekeningen = denier, op Engelse: denarius (= penny);
D. op recepten = da of detur (= geef of er worde gegeven) ;
D. in internationaal telegrafisch verkeer = dringend;
D. in spoorboekjes = trein met doorlopende zijgang, harmonicatrein;
d. op drukproeven = deleatur, worde vernietigd;
d. bij maten en gewichten = deci (0,1). da bij maten en gewichten = deca (10 x);
d. a. = dicti anni (in het genoemde jaar);
D. A. = Divus Augustus;
D/A = Documents against acceptance (Documenten worden afgegeven tegen acceptatie van de wissel);
dat. = datum (gegeven, uitgevaardigd);
Db = decibell;
d. c. = da capo;
D. C. = District of Columbia;
D. C. L. = Doctor of Civil Law (doctor in het burgerlijk recht);
D. D. = op Romeinse inscripties diis (aan de goden) of domus divina (keizerlijk huis), in Engeland Doctor of Divinity (doctor in de
godgeleerdheid)
d.d. = de dato (van heden) of dicto die (op genoemde dag);
del. = op schilderijen delineavit (heeft getekend);
Deut. = Deuteronomium;
D. F. = deo favente (als God gunstig is);
D. G. = Dei gratia (door Gods genade);
D. H. = Doorluchtige Hoogheid;
d. i. = dat is;
dl = deel;
d. m. = dextra manu (met de rechterhand);
D. M. = Doctor of Music;
D. M. (S) = Di is Manibus (Sacrum) (aan de afgestorven ziel gewijd, het begin op Romeinse grafstenen);
d°. = dito, nog eens hetzelfde;
D. O. M. S. = Deo Optimo Maximo Sacrum (aan de beste, hoogste
God gewijd);
DAP = Documents against Payment
(Documenten worden afgegeven tegen betaling van het factuurbedrag) ;
Dr litt. = Doctor litterarum (doctor in de letteren);
Dr med. = Doctor medicinae (doctor in de medicijnen);
Dr phil. = Doctor philosophiae (doctor in de wijsbegeerte);
Dr rer.polit. = Doctor rerum politicarum (doctor in de politieke wetenschap;
Dr th. = Doctor theologiae (doctor in de godgeleerdheid);
d. s. = in de muziek dal segno;
D. Sc. = Doctor of Science (doctor in de natuurwetenschap);
D. T. = Dakota Territory;
D. u.j. = Doctor utriusque juris (doctor in de beide rechten);
D. V. = Deo volente (als God wil).
